فیلم «پری آبادان» ساخته سپیده فارسی در برلیناله

چندین فیلم نیز از سینمای مستقل جغرافیای ایران در جشنواره فیلم برلین حضور دارد، فیلم «پری آبادان» با نام بین‌المللی «آژیر» ساخته سپیده فارسی، فیلمساز ایرانی‌تبار مقیم فرانسه  بخش پانورامای جشنواره فیلم برلین را افتتاح کرد.

سال ۱۹۸۰، کلان‌شهر عبادان(آبادان)، بزرگ‌ترین شهر بندری در منطقه الاحواز(اهواز) است. امید با دوستانش فوتبال بازی می‌کند که موشکی به پالایشگاه نفت آن حوالی می‌خورد. خیلی طول نمی‌کشد که این حمله ارتش عراق شهر عبادان(آبادان) را به آشوب می‌کشد.

امید می‌بیند برادر بزرگ‌ترش سوار کامیون حمل رزمندگان به جبهه می‌شود. مادرش خرت‌وپرت‌هایی را جمع کرده و آماده است که خانواده‌شان بگریزد اما امید قبول نمی‌کند. او و پدربزرگش می‌مانند. امید که کم‌سن‌وسال‌تر از آن است که اسلحه به دست بگیرد، مایحتاج گروهی از افراد دیگری را هم تأمین می‌کند که آنجا مانده‌اند و حالا نیاز آنها را با هم متحد کرده است. او مصمم است دست از جست‌وجوی برادرش برندارد و راهی برای فرار از شهر تحت محاصره پیدا کند.

سپیده فارسی در قالب چنین داستانی و با یک رویکرد مینیمالیستی آغاز جنگ حکومت تهران و عراق را از خلال کشمکش پسرکی بر سر بقا در شهری اشغالی ترسیم می‌کند. در این مسیر، قهرمان با اشخاص گوناگونی مواجه می‌شود که می‌بینند جنگ آنها را در نقطه عطف زندگی‌شان قرار داده و باید طرحی نو برای آینده‌شان بریزند.

کار طراحی این انیمیشن را «زاون نجار» برعهده داشته است، «زاون» درباره روند طراحی عبادان(آبادان) که شهری واقعی است و تحقیق و رویکرد هنری به طراحی صحنه‌های متأثرکننده و واقع‌نمای جبهه در فیلم «پری آبادان» گفته است: «وقتی با سپیده  آشنا شدم، بازگویی این داستان برای آنها خیلی مهم بود اما برای من هم تکان‌دهنده بود، چون خانواده من در سوریه و لبنان داستان مشابهی داریم. پس این داستان بخشی از داستان من هم بود و می‌خواستم تصاویر خیره‌کننده‌ای بسازم. آبادان امروز با آبادان ۱۹۸۰ تفاوت بسیاری دارد، پس تحقیقات جامعی انجام دادیم تا خیابان‌ها و کل شهر را از نو خلق کنیم. مثل قدم زدن در شهری بود که دیگر وجود خارجی ندارد. حتی‌المقدور با آدم‌های بیشتری حرف زدیم و تمام تصاویر و اطلاعات را جمع کردیم و تصاویر فیلم را از روی آنها ساختیم.»

سپیده فارسی در نشست خبری فیلم «پری آبادان» در پاسخ به ضرورت بازنگری در واقعیت‌های جنگ حکومت تهران و عراق گفته است: « سخن گفتن از جنگ همیشه مهم است. چون جنگ تمام می‌شود اما ردپاهایی به جا می‌گذارد. هنوز از جنگ جهانی دوم حرف می‌زنیم، از جنگ ویتنام. سخن گفتن از این جنگ‌ها همیشه به جاست. وقتی ما شروع به ساخت این فیلم کردیم هیچ نشانه‌ای از انقلاب زن زندگی آزادی،‌ انقلاب مهسا/ژینا نبود اما مسائلی که در متن فیلم مطرح می‌شوند، همگی مسائلی هستند که در مدت چهل و چهار سال مقاومت مردم از راه‌های مختلف به‌جا و وارد بودند. جنگ حکومت تهران و عراق اولین جنگ خاورمیانه بود و امکان قساوت‌های بعدی بی‌شماری را فراهم کرد. به نظر من هنوز خیلی چیزها در این مورد می‌توان گفت.

حمیدرضا جاودان نیز در ادامه و در تکمیل سخنان فارسی گفته است: «پل والری، شاعر و سیاستمدار فرانسوی می‌گوید جنگ یعنی دو نفر که همدیگر را نمی‌شناسند همدیگر را می‌کشند به نفع دو نفری که همدیگر را می‌شناسند اما همدیگر را نمی‌کشند. جمله‌ای در فیلم از زبان امید آمده که از مهندس می‌پرسد: چه کسی اول جنگ ایران و عراق را شروع کرد؟ مهندس می‌گوید: نه ایران، نه عراق. خدا جنگ را شروع کرد.»