ماجرای ربایش نفت‌کش گلف اسکای توسط جمهوری اسلامی

اوایل تابستان ۱۳۹۹، نفت‌کش «گلف اسکای» به همراه خدمه‌اش از آب‌های مجاور امارات متحده عربی ناپدید و چند روز بعد از آن در ایران ظاهر شد؛ جایی که اکنون مظنون است در آن هم‌چون شبح کار می‌کند تا نفت تحریم شده جمهوری اسلامی توسط امریکا را مخفیانه بفروشد.

کشتی زمانی مورد حمله افراد مسلح ناشناس قرار گرفت که در لنگرگاه به سر می‌برد. ناخدای کشتی تصور می‌کرد به زودی حرکت خواهد کرد اما هفته‌ها به ماه‌ها تبدیل شدند. با ادامه همه‌گیری بیماری کووید-۱۹، ورود خدمه به سرزمین اصلی ممنوع بود.

به گزارش ایران وایر ظاهرا صاحبان کشتی با گروهی از متخصصان قراری ترتیب داده بودند تا نفت‌کش را برای کارکرد جدید ارزیابی کنند.به روایت ناخدای کشتی، یک قایق به نزدیکی کشتی آمده و گروهی متشکل از هفت مرد با لباس آبی و تخته‌های چوبی در دست، به همراه خدمه برای بازرسی کشتی رفته بودند. پس از یک ساعت، ارزیابی آن‌ها انجام شده بود.

ناخدا و خدمه به یاد می‌آورند که نقشه‌بردار می‌گفته کشتی قرار است به یک مخزن ذخیره‌سازی نفت تبدیل شود و از او می‌پرسیده است چه کسی می‌خواهد چند ماه دیگر در کشتی بماند؟ البته با پرداخت حقوق اضافی. اما فقط دو ملوان پاسخ مثبت داده بودند.

نزدیک نیمه شب، ناخدای کشتی پیشنهاد کرده بود همه برای خواب بروند. اما وقتی به سمت در حرکت می‌کرده است، سه مرد ناگهان وارد اتاق شده بودند. آن‌ها لباس سیاه پوشیده و اسلحه در دست داشتند و بر سر همه فریاد می‌کشیدند تا روی زمین دراز بکشند.به گفته ناخدا و چند خدمه، مهاجمان می‌گفته‌اند: «ما نمی‌خواهیم به شما صدمه بزنیم اما اگر مجبور باشیم، این کار را می‌کنیم. امریکا این کشتی را دزدیده است و ما آن را پس می‌گیریم.»

یکی از دریانوردان گفته است: «در ابتدا ما فکر می‌کردیم که آن‌ها دزدان دریایی هستند اما بسیار حرفه‌ای بودند و می‌دانستند که چه کار می‌کنند.»

از زمان پدید این آمدن این وضعیت عجیب برای نفت‌کش گلف اسکای، هشت خدمه سابق آن در مورد ناپدید شدن کشتی با «بی‌بی‌سی» صحبت کرده‌ و خبر داده‌ بودند که توسط گروهی از افراد مسلح ربوده شده‌اند. همه به جز ناخدای کشتی، هنوز از ترس امنیت و معیشت خود خواسته‌اند نام‌ آن‌ها فاش نشود.

خدمه می‌گویند هنگام دراز کشیدن، مهاجمان به سرعت دست آن‌ها را به عنوان اسیر بسته و همه چیز را از جیب ملوانان برداشته‌ بودند. برخی از خدمه شروع به گریه و التماس برای جان خود کرده‌ بودند اما می‌گویند نگهبانانی که همراه مهاجمان بوده، به پهلوهای‌شان لگد می‌زده و می‌گفته‌اند ساکت باشید!

ملوانان به یاد می‌آورند که پس از حدود یک ساعت، هنگام شروع به کار موتورهای کشتی و بالا آمدن لنگر، آن زیر آن‌ها شروع به لرزیدن کرده بودند. کشتی به حرکت افتاده بود و تا ۱۲ ساعت دیگر بدون توقف به دریاپیمایی ادامه می‌داد. مهاجمان سپس دست دریانوردان را باز و آن‌ها را به اتاق دیگری منتقل کرده بودند؛ جایی که پنجره‌های آن با مقوا پوشانده شده بودند.

خدمه کشتی گفته‌اند که روزها و روزها تحت مراقبت مداوم نگهبانانی بوده‌اند که با یک‌دیگر عربی صحبت می‌کرده‌اند. هنگامی که به آن‌ها اجازه داده شده بود از آشپزخانه استفاده کنند یا در آشپزخانه کشتی غذا بپزند، بسیاری از آن‌ها به یاد می‌آورند که چهره‌های جدیدی را در اطراف کشتی مشاهده کرده‌ بودند.

یک نفر می‌گوید با مردی که در آشپزخانه ملاقات کرده، صحبت کرده و گفته که اهل آذربایجان است. دیگران به یاد می‌آورند صداهایی را در اطراف کشتی که به زبان فارسی صحبت می‌کرده‌، شنیده‌اند.آن‌ها معتقدند خدمه جدیدی برای اداره کشتی به جای آن‌ها آورده شده بودند. یکی از خدمه به یاد می‌آورد که یکی از مهاجمان می‌گفته است: «ما کاری با شما نداریم، فقط کشتی را می‌خواهیم. ما پول را پرداخت کرده بودیم و مبادله مالی متوقف شد؛ تقصیر ما نیست.»

یکی از دریانوردان گفته است: «گاهی اوقات احساس می‌کردیم شاید آن‌ها قصد دارند ما را بکشند… ما احساس کردیم که دیگر قرار نیست خانواده‌های خود را ببینیم.»

کمتر از ۱۰ روز پس از ربایش نفت‌کش، نگهبانان، خدمه اولیه آن را روی عرشه برده بودند. برخی از خدمه بلافاصله از روی صور فلکی، محل استقرار کشتی را تشخیص داده بودند. آن‌ها می‌گویند بندرعباس بود. مهاجمان خدمه را روی یک قایق چوبی سوار کرده و سپس چشمان آن‌ها را بسته بودند. اما قبل از این که چشمان آن‌ها پوشانده شود، برخی متوجه شده بودند که نام نفت‌کش، یعنی گلف اسکای بر روی بدنه کشتی با رنگ سیاه پوشانده شده است. وقتی سرانجام چشم‌بند آن‌ها برداشته شده بود، خدمه متوجه شده بودند که در هواپیما هستند.

آن‌ها می‌گویند یک جت نظامی آن‌ها را به تهران و فرودگاه غیرنظامی «امام خمینی» منتقل کرده بود. در حالی که خدمه از هواپیما پیاده و در اتوبوسی قرار گرفته، سه مرد وارد اتوبوس شده و گفته بودند از سفارت هند آمده‌ و می‌خواسته‌اند بدانند که هویت خدمه چیست و چرا در ایران هستند.

سرانجام اغلب دریانوردان با یک پرواز غیرنظامی، به هند، یعنی کشورشان فرستاده شده بودند.حالا بیش از یک سال پس از این حوادث عجیب، خدمه گلف اسکای هنوز در جست‌وجوی پاسخی در مورد دلیل آن وقایع هستند. آن‌ها هم‌چنین برای بیش از ۲۰۰ هزار دلار طلب خود که از زمان توقف کشتی در امارات متحده عربی مانده است، مبارزه می‌کنند.

«دیوید هاموند»، مدیر اجرایی «موسسه خیریه حقوق بشر در دریا» در بریتانیا که اولین بار به طور علنی پرونده آن‌ها را گزارش کرده است، می‌گوید: «دریانوردان در انتهای زنجیره حوادث هستند. آن‌ها باید تحت قوانین موجود بین‌المللی از حقوق انسانی خود هم‌چون تعیین شغل برخوردار باشند اما اجرای موثر حقوق بین‌الملل یک چالش دایمی است.»

هنوز مشخص نیست که کشتی گلف اسکای اکنون کجا است و برای چه کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. گزارش‌ها می‌گویند که فرستنده نفت‌کش برای هفته‌ها پس از ربوده شدن، خاموش بوده است.در اواخر آگوست سال گذشته، حدود یک ماه پس از ربایش، هنگامی که اولین بار روشن شد، موقعیت‌یاب کشتی را در سواحل جنوب ایران شناور نشان می‌داد.

گلف اسکای از آن زمان به ریما تغییر نام داده و پرچم خود را که متعلق به جمهوری دومینیکن بود و با آن حرکت می‌کرد، با پرچم جمهوری اسلامی ایران عوض کرده است؛ به این معنا که اکنون نفت‌کش ربوده شده تحت صلاحیت ایران قرار دارد. مالکیت نفت‌کش هم تغییر کرده و اکنون متعلق به یک شرکت مستقر در تهران است.

در روزهای پایانی آگوست ۲۰۲۰، این نفت‌کش به سمت غرب خلیج فارس حرکت کرد و فرستنده آن آخرین بار در اواخر تابستان ۱۳۹۹ روشن شد که نشان می‌داد در ۶۰ کیلومتری جنوب بندر بوشهر، یکی از اصلی‌ترین بنادر نفتی ایران در حرکت است.

احتمال نزدیک به یقین وجود دارد که این نفت‌کش هم‌چنان در منطقه در حال فعالیت است و اکنون جزو ناوگان مخفی ایران برای فروش و حمل‌ونقل یا ذخیره و انبار نفت ایران است.

اطلاعات ایالات متحده نشان می‌دهند که کشتی قبل از ربوده شدن، با ایران ارتباط داشته است. صاحبان آن زمان نفت‌کش، یعنی «شرکت خدمات معدن طائف» یا (TMS) این کشتی را در سال ۲۰۱۹ از یک شرکت یونانی خریده بود اما بلافاصله پس از تحویل کشتی، تقریباً تمام پول حاصل از فروش توسط ایالات متحده توقیف شد.

وزارت دادگستری امریکا از آن زمان دو شهروند ایرانی را متهم کرده است که با نقض تحریم‌های ایالات متحده علیه این کشور، شرکت خدمات معدن طائف را به عنوان پوششی برای خرید کشتی به نمایندگی از مقامات ایرانی استفاده کرده‌اند. یکی از این افراد، «امیر دیانت»، مدیرعامل شرکت خدمات معدن طائف معرفی شده که گفته می‌شود مالک جدید کشتی پس از ربوده شدن است.

دفتر کنترل اموال خارجی وزارت خزانه‌داری امریکا امیر دیانت، بازرگان ایرانی عراقی و شرکت او به نام طائف را با استناد به «فرمان اجرایی» شماره ۱۳۲۲۴ به دلیل حمایت از نیروی «قدس»، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در فهرست تحریم‌های مربوط به مبارزه با تروریسم قرار داده است.

وزارت خزانه‌داری امریکا می‌گوید امیر دیانت از طریق تسهیل حمل سلاح، از جمله موشک از ایران به یمن به مدت چند سال، نیروی قدس سپاه را در حمل و نقل غیرقانونی این قبیل اقلام حمایت کرده است.

هم‌چنین گزارش شده که شرکت مورد اشاره در فراهم کردن سرمایه خرید یک تانکر نفتی در سال ۲۰۱۹ دست داشته است.

وزارت دادگستری امریکا هم علیه امیر دیانت و یکی از شرکایش به اتهام‌های «نقض تحریم‌ها» و «پول‌شویی» اعلام جرم کرده است.

اکنون تردیدهایی درباره نقش امارات متحده عربی هم وجود دارد؛ این که چرا این کشور ناپدید شدن نفت‌کش را سه روز پس از گزارش ربایش ثبت کرده است. مدیر بخش حمل و نقل دریایی امارات متحده عربی تایید کرده که این کشور بررسی‌های مناسبی برای یافتن کشتی پس از ناپدید شدن آن در بندر انجام نداده است.