در زندان اوین چه می گذرد؟

زندان مخوف اوین با بندهای فوق امنیتی، میراث دیکتاتوری سلطنتی به دیکتاتوری ولایت فقیه برای کشتار آزادیخواهان
گزارش حاضر با تلاشهای فوق العاده همکاران کانون حقوق بشر ایران، توسط شاهدان محلی و زندانیان گردآوری و تنظیم شده است. در این گزارش به وضعیت بندهای مخوف ۲۰۹ و همچنین ۲۴۰ و ۲۴۱ و ۲ الف و همچنین بندهای عمومی ۴ و ۸ اوین اشاره شده است.

زندان مخوفی که از نظام دیکتاتوری سلطنتی به خمینی و خامنه‌ای به ارث رسید. طی ۴۴ سال گذشته زندان اوین و بازداشتگاههای متعلق به آن، شاهد شکنجه های وحشیانه و اعدامهای زیادی علیه زندانیان سیاسی و بازداشتی‌های قیام بوده است.

کانون حقوق بشر ایران، از عموم زندانیان و زندانیان آزاد شده از زندانهای سراسر ایران میخواهد که گزارش وضعیت زندانهایی را که در آنها دوران حبس خود را کشیده و شاهد جنایتهای مختلف در آنها بوده اند را با ذکر تاریخ و اسامی و مشخصات برای از طریق ارتباط با ادمین های تلگرام و اینستاگرام این کانون، ارسال نمایند. تا از این طریق، آنها را افشا کنیم.

اگر مردم و زندانیان در ایران تأمین جانی ندارند، بگذارید که آنها هم امنیتی نداشته باشند.

بازداشتگاه ۲۰۹ وزارت اطلاعات
بند ۲۰۹ واقع در زندان اوین جنب اندرزگاه ۴ می باشد. این بند شامل ۳ طبقه ( یعنی زیر زمین، همکف و طبقه ۱) میباشد. البته ممکن است زیرزمین آن طبقه های دیگری هم داشته باشد که کسی از آن مطلع نیست. چون زندانیان خاص از جمله پاسدارها و یا اطلاعاتی هایی که سابقاً برای رژیم کار کرده اند و و اطلاعات سری در دست دارند را آنجا نگهداری می کنند و کسی از سرنوشت آنها اطلاعی ندارد و کاملاً مخفی هستند. زندانیان سیاسی امنیتی که محکوم به اعدام می شوند و اجازه ورود به بندهای عمومی را ندارند و همانجا پس از بازجویی و اتمام پرونده اعدام می شوند (به ندرت افراد آنجا قرار میگیرند).

طبقه همکف شامل دو اتاق عمومی است که معمولا بالای ۱۵ نفر زندانی قرار دارد. معمولاً افراد پس از بازجویی و خروج از انفرادی برای تعیین تکلیف، به بند عمومی ۲۰۹ فرستاده میشوند. این محل به اتاق ۱۲۱ و ۱۲۲ معروف است که اندازه آن تقریبا ۶*۷ میباشد و یک سرویس بهداشتی و ۲ حمام دارد. در همین طبقه همکف ۲ سوییت دیگر به اسم ۱۲۳ و ۱۲۴ دارد که اندازه آن ۳*۲ می باشد. در این اتاقها حدوداً ۴ نفر و در شرایط شلوغ تا ۶ نفر را نکه داری می کنند و یک سرویس بهداشتی و حمام دارد.

این طبقه یک هواخوری ۶*۶ دارد که یک روز در میان زندانیان را بمدت ۲۰ دقیقه برای هواخوری میبرند.

در این طبقه که حالت یو بر عکس دارد دو اتاق دیگر شامل اتاق دوربین (مصاحبه) و اتاق استراحت وجود دارد.

هر کدام از این سالنها از ابتدا و انتها با یک در نرده ای بسته می شوند. در هر سالن حدود ۱۰ سلول انفرادی هست که اخیرا بعضی از این سلولها را دو تا یکی کرده و بزرگتر کرده اند که اصطلاحاً سوییت شده و ۴ تا ۵ زندانی در آن نگه داری می شوند. در شرایطی که دستگیریها بالا میرود، سر و ته سالنها را می بندند و تا ۳۰ – ۴۰ نفر در این سالنها میاندازند و درب اتاقها را باز میگذارند که ۵ اتاق، یک هواخوری ۳*۳ و یک حمام و یک دستشویی دارد.

و اما سالنهایی که انفرادی هستند۱متر و ۸۰ سانتیمتر در ۲ متر و نیم میباشد که بعضی از این انفرادی ها یک دستشویی داخل اتاقهاست توالت فرنگی و یک سینک روشویی دارد. افرادی که در انفرادی هستند هفته ای دو مرتبه حمام می روند و یک بار لباس میدهند که عوض کند و هفته ای ۳ بار به مدت ۲۰ دقیقه هواخوری دارند. رو به روی این سالنها یک کریدور اصلی هست که عرض آن تقریباً ۲ متر می باشد و اتاق های بازجویی و بهداری نیز در آنجا است.

سالن های ۱ و ۲ و۳ و ۴ مخصوص زندانیان زن میباشد که در ابتدای سالن قرار میگیرد.

بند ۲۴۰ واقع در زندان اوین پشت بند ۸ در شمال شرقی زندان اوین قرار گرفته است.

بند ۲۴۰ در یک ساختمان سه طبقه قرار دارد که طبقه آخر آن ۲۴۰ میباشد. این بند در اختیار وزارت اطلاعات و زیر مجموعه ۲۰۹ میباشد.

بند ۲۴۰ شامل یک سالن است که ۴۰ سلول انفرادی دارد و اندازه هر سلول ۱متر و نیم در ۲ متر میباشد. این سلولها دارای یک توالت فرنگی و یک روشویی هستند و همان قوانین ۲۰۹ در آن حاکم میباشد.

دو اتاق عمومی هم هست که هر کدام تا ۲۰ نفر را در خود جا می دهد. ۲۴۰ دارای یک هواخوری است که یک راهرو بدون سقف با ۲ متر عرض و ۲۰ متر طول می باشد.

بند ۲۴۱ دو قسمت است. قسمت اول در پشت بند ۷ قرار دارد که در اختیار سازمان زندانها است و زندانیان تنبیهی را به آنجا میبرند و در زمان اعتراضات و قیامهای بزرگ، بازداشتی‌های قیام را هم آنجا نگه می دارند. قسمت دیگر ۲۴۱ در اختیار حفاظت اطلاعات قوه قضائیه است که در همان ساختمان پشت بند ۸ واقع قرار گرفته است. طبقه همکف و طبقه اول آن مربوط به همین نهاد میباشد که طبقه آخر آن همان ۲۴۰ ( وزارت اطلاعات) است.

طبقه همکف، دارای یک سالن است که حدوداً ۲۰ اتاق دارد و ابعاد هر اتاق ۲متر در ۳ متر میباشد و دارای دستشویی ایرانی دوش و روشویی است و یک دیوار کوتاه آن را جدا کرده است.

غذای این بازداشتگاه همان غذای بی کیفیت زندان است. ۲ الی ۳ اتاق سوئیت مانند دارد که ۳ تا ۴ زندانی در آن نگهداری میشود.

طبقه اول هم قسمت اداری و اتاق های بازجویی ۲۴۱ میباشد. زندانیان این بازداشتگاه به صورت کامل چشم بند می‌بندند و اجازه دیدن نگهبانها را هم ندارند. این زندانیان در هواخوری هم باید با چشم بند باشند و روی یک صندلی می نشینند. بند ۲۴۱ به مراتب از بند ۲۰۹ مخوف‌تر و ضدانسانی تر است.

بازداشتگاه ۲ الف واقع در زندان اوین و در اختیار اطلاعات سپاه میباشد. موقعیت مکانی آن واقع در شرق اوین و پشت بند ۱ (‌قرنطینه) و سوله ورزشی میباشد.

این بازداشتگاه شامل ۲ طبقه است که بخش عمده طبقه بالا بازداشتگاه زنان با ۲ هواخوری حدوداً ۳۰ متری و قسمت کوچکتر آن با راه پله جداگانه شامل ۲ اتاق عمومی حدوداً ۵۰ متری شامل حمام و سرویس بهداشتی برای مردان است که گاهاً در صورت لزوم برای زنان استفاده میشود.

طبقه پایین شامل نگهبانی و اتاق دوربین و مانیتورینگ، ۳ سلول عمومی حدوداً ۵۰ متری با حمام و دستشویی و دو سلول عمومی کوچکتر حدوداً ۳۰ متری شامل حمام و دستشویی و حدود۲۴ سلول انفرادی با ابعاد ۲*۳ متر بهمراه دستشویی و دستکم ۲ سلول انفرادی ۲*۵ بدون دستشویی، یک حمام عمومی شامل ۵ دوش و یک دستشویی عمومی شامل ۵ واحد و یک اتاق استراحت نگهبانها میباشد.

همچنین دو هواخوری مجزا دارد که با یک در از همدیگر جدا شده اند. هواخوری کوچکتر ۴*۲۰ متر با ۳ درخت چنار در وسط آن و هواخوری بزرگتر با ابعاد ۱۰*۲۰ متر با ۵ درخت چنار در کنار آن میباشد.

اتاقهای بازجویی در یک ساختمان جداگانه در شمال این مجموعه شامل ۳ یا ۴ طبقه قرار گرفته است.

طبقه ۴ احتمالاً زیرزمین ‌است که راه دسترسی به آن از طریق یک در از هواخوری بزرگ و همچنین از داخل ساختمان میباشد.

این بازداشتگاه همچنین دارای ۲ سوئیت مجزا برای بازداشتی های خاص با امکانات و هواخوری جداگانه واقع در مجموعه افسر نگهبانی و اتاق ریاست میباشد.

اتاق تحویل وسایل و تعویض لباس نیز واقع در انتهای مجموعه در یک سوله میباشد.

لازم به ذکر است که بند ۲ معروف به بند روحانیت، روبروی این مجموعه قرار دارد. کف کل راهروها و اتاقها موکت و هر جمعه با جارو برقی نظافت میشوند و دیوارها با سنگ مرمر سفید کار شده است.

در داخل هر سلول یک دستگاه آیفون برای خبر کردن نگهبان یا صحبت کردن با آنها یا بالعکس و همچنین افسر نگهبانی (که با دکمه های جداگانه انجام میشود) قرار دارد.

هواخوری در روز ۲ نوبت نیم ساعته است. یک نوبت صبح و نوبت بعدی عصر است که هر دو نوبت اجباری است. و حمام هفته ای ۲ بار است.

به هر بازداشتی در ابتدای ورودی یک کد سه یا چهار رقمی داده میشود که با آن کد شناخته و صدا زده میشود. آب این مجموعه قابل آشامیدن نیست و به هر فرد یک بطری آب با شماره آن فرد داده میشود که توسط نگهبان از شیر آبسردکن پر میشود. غذا در ظروفی درب دارد و قابل شستشو ریخته میشود و کد زندانی روی آن نوشته شده است.

به هر زندانی در هنگام ورود یک دست لباس زیر، یک پیراهن و شلوار خاکستری و سه عدد پتو (‌برای زیر و رو و زیر سر) بعلاوه یک قالب صابون و مسواک و خمیر دندان داده میشود.

خرید در انفرادی ممنوع است. فقط هنگام ورود به سلول جمعی به بعضی از بازداشتی ها اجازه خرید داده میشود که دو یا سه هفته یکبار و به صورت محدود از بین چند قلم کالای معرفی شده، میتوانند خرید کنند.

چای در انفرادی روزی سه بار توسط نگهبان داده میشود و در سلول جمعی درون فلاکس روزی ۲ الی ۳ بار پر میشود.

تمامی اتاقها دارای دوربین بهمراه ضبط صدا میباشد و ۲۴ ساعته کاملاً چک میشود. گرمایش و سرمایش از طریق دریچه هوا صورت میگیرد.

در هنگام خاموشی چراغها خاموش و یک ردیف چراغ LED رنگی روشن میشود و درون سلولهای جمعی یک دستگاه تلویزیون قرار دارد که برق آن قطع و کنترل (ریموت کنترل)‌ آن گرفته میشود و زندانیان مجاز به داشتن هیچ وسیله دیگری نیستند.

بند ۸ یک ساختمان ۴ طبقه است که ۴ سالن (‌۷ و ۸ و ۹ و ۱۰) دارد. هر سالن دارای ۱۱ اتاق و یک حسینیه کوچک است. اندازه اتاقها تقریباً ۳*۴ میباشد که ۱۵ زندانی در آن جا می دهند.

در این ساختمان ۲ فروشگاه در داخل طبقات هست. افسر نگهبانی (‌زیر هشت) در طبقه همکف میباشد. یک هواخوری ۲۰*۷۰ متر و یک سالن ورزشی سرپوشیده دارد. سوله استخر آن بدلیل خرابی چند سال است که تعطیل شده و کار نمی کند. یک آرایشگاه و یک حسینیه مرکزی بزرگتر دارد که حدوداً ۱۰*۱۰ میباشد و در طبقه اول واقع شده است.

بند ۴ اوین در قسمت غرب زندان اوین قرار گرفته است. بند ۴ درست در کنار بند ۲۰۹ (وزارت اطلاعات) قرار گرفته است.

این بند در حال حاضر شامل ۴ سالن میباشد که یکی از سالنهای آن (‌سالن ۲) بعنوان قرنطینه بند ۴ استفاده میشود. در حال حاضر، سالن یک به زندانیان متهم به جاسوسی اختصاص دارد.

سالنهای ۱ و ۲ هر کدام ۶ اتاق ۳۴ دارد . سالن ۳ و ۴ ، دو طبقه میباشد. سالن ۳ ، ۱۲ اتاق شامل ۶ اتاق طبقه بالا و ۶ اتاق طبقه پایین دارد که هواخوری آن مشترک است. ابعاد هواخوری حدود ۱۰۱۰ است. هواخوی سالن ۱ و ۳ و ۴ یک اندازه و مشابه هم هستند. سالن ۴ شامل ۱۰ اتاق میباشد که اتاق ۳ و ۸ جزو اتاقهای بزرگ و دارای ۳۳تخت هستند.

اندازه هر اتاق حدود ۴*۶ است. زندانیان بند ۴ هم سیاسی و امنیتی و هم مالی و جرائم ویژه اقتصادی هستند. بیشتر اوقات در بند ۴ زندانیانی را که هنوز حکم قطعی نگرفته‌اند نگهداری می کنند. ولی بعضا در آنها زندانیان محکوم به حبس هم هستند.

در ورودی بند افسر نگهبانی (زیر هشت) میباشد که یک سالن کوچک در جنب آن دارد. شامل ۲ اتاق و یک هواخوری تقریباً ۵*۵ دارد و زندانیان خاص وابسته به حاکمیت در آنجا نگهداری میشوند که عموما بیشتر از ۳تا ۴ نفر نیستند.

اتاق رئیس بند در همان محوطه زیر هشت واقع شده است. در طبقه اول، حسینیه مرکزی که حدود ۱۰*۱۰ متر و قسمت فرهنگی شامل کتابخانه، اتاق آموزش، کارگاه، معرق کاری، اتاق مکانیکی و اتاق کامپیوتر و اتاق رئیس فرهنگی در آنجا قرار گرفته است.راه پله طبقه دوم وارد کریدور اصلی می‌شود.

منبع :کانون حقوق بشر ایران