چراغ سبز نظام به «کدخدا» برای مذاکره مستقیم! خبری از «خرد شدن دهان» و «بریدن زبان» مذاکره‌کنندگان نیست!
بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی فرمانده «سپاه قدس»، بازوی خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، توسط پهپاد آمریکایی در ۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۸ در بغداد، ولایتمداران به مقامات نظام هشدار داده بودند «دهان کسی را که حرف از مذاکره با آمریکا بزند خُرد خواهند کرد!» اما حالا به نظر می‌رسد عالی‌ترین رده‌های نظام مصلحت را در عقب‌نشینی با بستن دهان خود و نشان دادن چراغ سبز به مذاکره مستقیم با آمریکایی‌ها می‌بینند.
به نوشته کیهان لندن، با ادامه هشتمین دور از مذاکرات اتمی در وین وزیر خارجه جمهوری اسلامی همانروزی که لیز تراس وزیر خارجه انگلیس در پارلمان این کشور هشدار داد که مذاکرات هسته‌ای با ایران وارد بن‌بست خطرناکی می‌شود، در ایران از سوی «دیپلمات‌های مقاومت» و «دولت انقلابی» زمزمه‌هایی در مورد مذاکره مستقیم با آمریکا شنیده می‌شود!
بعد از حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی، سیدابراهیم رئیسی «قاضی مرگ» نیز در مورد مذاکره با آمریکا نظر مثبت نشان داده است. نشانه‌ها و مواضعی که نمی‌تواند بدون نظر و تأیید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی باشد.
رئیسی سه‌شنبه شب ۵ بهمن‌ماه در گفتگوی تلویزیونی درباره مذاکره مستقیم با آمریکا گفت «در صورتی که تحریمهای ظالمانه لغو شود امکان هرگونه توافقی وجود دارد.» البته رئیسی مشخص نکرد که منظورش از «هرگونه توافق» چیست و آیا شامل «گونه»های موشکی و شبه‌نظامیان و تروریسم جمهوری اسلامی می‌شود یا نه. اینهمه در حالیست که جمهوری اسلامی ماه‌ها تبلیغ می‌کرد که نخست باید تحریم‌ها لغو شود تا اصلا تن به مذاکره بدهد!
پیش از این علی شمخانی دبیر «شورای عالی امنیت ملی» جمهوری اسلامی در توییتی گفته بود «تا کنون ارتباط با هیأت آمریکایی حاضر در وین با مبادله نوشتار غیررسمی انجام شده و نیازی به بیش از این نیز نبوده و نخواهد بود. این روش ارتباطی تنها زمانی با روش‌های دیگر جایگزین می‌شود که توافق خوب در دسترس باشد.»
همچنین حسین امیرعبداللهیان چهارم بهمن‌ماه در مراسم اختتامیه «همایش ملی ایران و همسایگان» گفته بود «اگر در روند مذاکرات به مرحله‌ای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا لازمه‌اش این باشد که سطحی از گفتگو را با آمریکا داشته باشیم، آن را نادیده نخواهیم گرفت.» سیدابراهیم رئیسی اما پیش از اینها گفته بود به وعده‌های دولت آمریکا اطمینان نداریم!
در این میان، چرخش نسبی و لفظی جمهوری اسلامی در مورد مذاکره مستقیم کام مقامات دولت آمریکا را شیرین کرده است! آنها که گویی هیچ تجربه‌ای از سال‌های گذشته نیندوخته و حکومت اسلامی در ایران را نمی‌شناسند، بلافاصله اعلام آمادگی برای مذاکره مستقیم کرده‌اند. البته ناگفته نماند که پیش از دولت بایدن، شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا نیز بارها صحبت از مذاکره مستقیم و حتا دیدار با علی خامنه‌ای به عنوان تصمیم‌گیرنده اصلی در پرونده هسته‌ای کرده بود!
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دوشنبه چهارم بهمن به خبرنگاران گفت، «ما آماده دیدار مستقیم هستیم. ما دائم روی این مسئله اصرار کردیم که مذاکره مستقیم با ایران بر سر توافق هسته‌ای و دیگر موضوعات به‌مراتب بیشتر سازنده‌تر خواهد بود.»
پرایس حتا گفت واشنگتن آزادی چهار آمریکایی از سوی ایران را «شرط دستیابی به توافق اتمی قرار نداده است!» این در حالیست که پیش از این رابرت مالی مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا و مقام ارشد مذاکرات اتمی از سوی ایالات متحده، در دیدار با بری روزن دیپلمات و گروگان سابق آمریکایی در ایران که در وین اعتصاب غذا کرده بود گفت «توافق هسته‌ای با ایران بدون آزادی زندانیان آمریکایی بعید است!»
پیش‌کشیدن بحث مذاکره مستقیم با آمریکا از سوی «دولت انقلابی» با انتقاد بخش دیگری از جریان انقلابی مواجه شد!
مذاکره با «کدخدا» اشتباه راهبردی است
از سوی دیگر، احمد راستینه نماینده مجلس شورای اسلامی گفته «نباید با طرح موضوع مذاکره با آمریکا خطای دوران روحانی را تکرار کرد.» او هشدار داده «یکی از خطاهای راهبردی و استراتژیک در دوران حسن روحانی آن بود که فکر می‌کند اگر کدخدا را ببیند مسائل سیاسی جهانی را می‌تواند حل و فصل کند و منافع کشور را در یک بده بستان سیاسی حاصل کند.»
وی افزود: «با این حال نه تنها کدخدا نتوانست روحانی را از این مهلکه نجات دهد بلکه دیدار رئیس جمهور ما و مذاکرات مستقیم با آمریکایی‌ها یک ظرفیت عجیبی را برای نظام سلطه به منظور فشار به جمهوری اسلامی فراهم کرد. به گونه‌ای که دوستان انقلابی ما در سراسر دنیا نسبت به این موضوع معترض بوده و احساس می‌کردند جمهوری اسلامی ایران از خطوط اصلی خودش فاصله گرفته است.»
در همین ارتباط، علی مطهری نماینده پیشین مجلس اسلامی در مصاحبه‌ای با وبسایت «انتخاب» گفته «پیشنهاد مذاکره با آمریکا تصمیم درست است که باید زودتر می‌گرفتند. حتماً این به نفع مردم است و منافع ملّی را بهتر تامین می‌کند.»
مطهری اشاره کرده که در دولت روحانی جریان انقلابی برخی شعارهایی را قبلا داده بودند و برای اینکه رعایت هواداران خود را کرده و ژست انقلابی را حفظ کنند، می‌گفتند که ما باید آمریکا را تحقیر کنیم و به خاطر همین هم مذاکره مستقیم نمی‌کنیم.
«تا غول بیابان نفریبد به سرابت!»
حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان تهران و منصوب علی خامنه‌ای در این مؤسسه‌ی غصبی در مقاله‌ای خطاب به امیرعبداللهیان و شمخانی نوشته با شناختی که از آنها دارد بسیار بعید است از «طرح فریبی» که در مذاکره مستقیم با آمریکا نهفته است بی‌خبر باشند… بعد از اظهار نظر آنها در مورد مذاکره مستقیم، آمریکایی‌ها با دُمشان گردو می‌شکنند!»
شریعتمداری چند نکته را به علی شمخانی و حسین امیرعبداللهیان یادآوری کرده است:
۱)اگرچه مذاکرات وین روند پیچیده‌ای را طی می‌کند اما ناشی از طفره رفتن اروپا از موضوع اصلی مذاکرات است.
۲)غربی‌ها انتظار دارند ایران در مورد نظارت بر صنایع موشکی و حضور در منطقه با آمریکا مذاکره کند.
حسین شریعتمداری سپس با استناد به صحبت‌های خامنه‌ای گفته شرط این بود «ایران هیچگونه مذاکره مستقیمی با آمریکا نداشته باشد» و «فقط بعد از لغو همه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن از سوی ایران، آمریکا می‌تواند به عنوان یکی از اعضای ۱+۵ به برجام باز‌گردد.»
او پرسیده «چرا و با کدام تحلیل منطقی و قابل قبول از احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا سخن می‌گویید؟! و کدام بخش از صورت‌مسئله نا‌مشخص است که روشن شدن آن به مذاکره، آن‌هم مذاکره مستقیم با آمریکا نیاز دارد؟! تحریمهای برجامی و تحریمهای دیگر نظیر تحریمهای آیسا، سیسادا، ویزا، کاتسا و… مشخص است. بنابراین مذاکره مستقیم برای چیست و چه ضرورتی دارد؟! ممکن است بفرمایید که باید نظر آمریکا نیز گرفته شود، که باید گفت مگر جناب امیرعبداللهیان نمی‌فرمایند که «طرف آمریکایی تا کنون به صورت Non paper (نوشته غیررسمی) پیشنهادات خودش را در موضوعات فنی به ایران ارائه کرده است؟» بنابراین نظر آمریکا را دارید. مذاکره مستقیم برای چیست؟!»
حسین شریعتمداری از علی شمخانی و حسین امیرعبداللهیان به عنوان «دو برادر عزیز» نام برده و در پایان می‌نویسد: «به وضوح حاکی از آن است که برادران عزیزمان درپی آب به سوی سراب می‌روند! این اظهارات موجی از ابراز نگرانی در میان طیف گسترده نیروهای حزب‌اللهی و پا به‌رکاب انقلاب را نیز در پی داشته است و امید آنکه هرچه زودتر اظهارات نسنجیده خود را تصحیح کرده و شبهاتی که پدید آورده‌اند را بر‌طرف کنند و بالاخره به قول خواجه شیراز؛ دور است سر آب از این بادیه هش دار / تا غول بیابان نفریبد به سرابت!»
این نکته را نیز باید یادآوری کرد که که اگرچه مطالب کیهان تهران بازتاب نظرات خامنه‌ای و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، اما در بسیاری مباحث از جمله پرونده و مذاکرات اتمی، علیه جریانی که در عمل و بر اساس تصمیمات علی خامنه‌ای عمل می‌کند، ساز مخالف می‌زند تا اگر سیاست مربوطه شکست خورد، به اسم تصمیمات رهبر جمهوری اسلامی نوشته نشود و وی مانند برجام این امکان را داشته باشد تا کاسه و کوزه را بر سر دولت‌ها بشکند! اگرچه خود خامنه‌ای نیز پس از انتشار فایل صوتی گفتگوی محمدجواد ظریف با سعید لیلاز اعلام کرد که وزارت خارجه کاره‌ای نیست و فقط «مجری» است! اکنون نیز دولت رئیسی و وزارت خارجه امیرعبداللیهان و تیم مذاکره‌کننده علی باقری کنی جز «مجری» تصمیمات نیستند. با اینهمه کیهان تهران به وظیفه‌ی خود عمل می‌کند تا در صورت شکست «آقا» راه فرار و توجیه داشته باشد.
اینهمه در حالیست که کمتر از یک هفته پس از آنکه رئیسی از مسکو و امیرعبداللهیان از چین بازگشت، سه مقام ارشد جمهوری اسلامی که یکی از آنها امنیتی است و دیگری آیت‌اللهی که که رؤیای رهبری نظام را دارد از «مذاکره مستقیم» با آمریکا صحبت می‌کنند. در یکی دو سال گذشته روسیه بارها به جمهوری اسلامی در مورد لزوم مذاکره مستقیم با آمریکا توصیه‌هایی کرده است.
با این حال هنوز مشخص نیست طرح مذاکره مستقیم که با استقبال آمریکا مواجه شده آیا تاکتیکی برای ادامه وقت‌کشی است و یا قدمی جدی برای عقب‌نشینی؟! آیا این احتمال وجود دارد که خامنه‌ای تحت فشار دولت‌های خارجی و عواملی در داخل نظام مانند «جام زهر» خمینی و «نرمش قهرمانانه» خودش برای رسیدن به «برجام»، مجبور به عقب‌نشینی شده باشد؟ و یا اینکه درصد وقوع «احتمالات دیگر» چنان برای نظام خطیر به شمار می‌روند که مجبور به عقب‌نشینی شده است؟ چنانکه مدت‌ها بعد از «نرمش قهرمانانه» و توافق اتمی، علی‌اکبر ولایتی مشاور علی خامنه‌ای گفت اگر برجام را نمی‌پذیرفتیم گزینه بعدی جنگ بود!
