پشت‌پرده پتروشیمی میانکاله؛ افشاگری پروژه‌خانوادگی مسئولین حکومت تهران برای غارت طبیعت
با آغاز دوباره پروژه بحث‌برانگیز پتروشیمی میانکاله، یاشار سلطانی، روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای، در افشاگری تازه‌ای مدعی ارتباط فرزند یکی از روسای قوا با رئیس این پروژه شده است. سلطانی می‌گوید در حالی که اجرای این پروژه از منظر حقوقی و زیست‌محیطی با چالش‌های جدی روبه‌روست، حمایت‌های پشت‌پرده و غیرقانونی از طرف نهادهای پرقدرت باعث از سرگیری آن شده است.
طبق گزارش او، روز پنجشنبه ۲۱ فروردین، حدود ۴۰ تریلی تجهیزات صنعتی در محل پروژه مستقر شده‌اند؛ نشانه‌ای از ورود مجدد و گسترده ماشین تخریب به منطقه حفاظت‌شده میانکاله. سلطانی هشدار داده که در صورت ادامه این روند، مستندات ارتباطات خانوادگی و سیاسی پشت پروژه را افشا خواهد کرد.
این افشاگری، بار دیگر به‌طور مستقیم سایه سنگین رانت و پیوند منافع خانوادگی-حاکمیتی را بر سر پروژه‌های کلان اقتصادی در ایران نمایان می‌کند. ماجرای میانکاله صرفاً یک بحران محیط‌زیستی نیست؛ بلکه به نمادی از ساختار قدرت در حکومت تهران تبدیل شده است؛ ساختاری که در آن فرزندان و نزدیکان مقامات عالی‌رتبه با دسترسی به منابع و مصونیت، پروژه‌های سودآور اما مخرب را پیش می‌برند.
همچنین هشدار سلطانی درباره «امنیت روانی جامعه»، نشان می‌دهد که ادامه چنین پروژه‌هایی نه‌تنها اعتماد عمومی به عدالت و قانون را سست می‌کند، بلکه به تشدید یأس و خشم اجتماعی منجر خواهد شد؛ احساسی که در سال‌های اخیر بارها به شکل اعتراض‌های گسترده بروز یافته است.
منطقه میانکاله یکی از مناطق حفاظت‌شده ثبت‌شده در کنوانسیون رامسر است و تخریب آن برای ساخت پتروشیمی، نه‌تنها برخلاف ملاحظات زیست‌محیطی بلکه مغایر با تعهدات بین‌المللی ایران است. با این حال، بی‌توجهی به هشدارهای کارشناسان، نهادهای علمی و حتی سازمان محیط زیست، گویای آن است که منافع اقتصادی و سیاسی قدرتمند بر منطق محیط‌زیست و توسعه پایدار غلبه یافته‌اند.
افشاگری سلطانی می‌تواند به آغازی برای یک روند فشار عمومی تبدیل شود، مشروط به آن‌که افکار عمومی، رسانه‌ها و نهادهای مدنی با جدیت به آن واکنش نشان دهند. شکستن چرخه حمایت‌های درون‌حاکمیتی از پروژه‌های رانت‌زا، بدون شفافیت و مسئولیت‌پذیری در برابر جامعه، امری دشوار اما حیاتی است. اکنون نه فقط میانکاله، بلکه مشروعیت تصمیم‌گیری در سطوح عالی قدرت در معرض تهدید است.
