پایان رسمی حمایت سعودی از فلسطین
محمد بن سلمان، ولیعهدن سعودی، در اظهاراتی بی‌سابقه و صریح اعلام کرد: «مسئله فلسطین، مسئله من نیست.» این جمله، نه‌تنها بازتاب یک تغییر بنیادین در سیاست خارجی ریاض است، بلکه نشانه‌ای از قطع تاریخی پیوند عربستان با یکی از محوری‌ترین موضوعات جهان عرب طی هفت دهه اخیر محسوب می‌شود.
در پی این اظهارات، دولت سعودی به‌طور رسمی هرگونه حمایت علنی از فلسطین را ممنوع اعلام کرد و تأکید نمود که هیچ‌کس در خاک عربستان اجازه برگزاری راهپیمایی یا تظاهرات در حمایت از مردم فلسطین را نخواهد داشت. این ممنوعیت، تنها جنبه امنیتی ندارد، بلکه حامل پیامی سیاسی است که ریاض قصد دارد به متحدان منطقه‌ای و جهانی خود مخابره کند: عربستان در مسیر تازه‌ای از نظم منطقه‌ای گام برمی‌دارد که در آن، فلسطین دیگر اولویت نیست.
محمد بن سلمان با تأکید بر این‌که “تنها کشور و مردم خودم برایم اهمیت دارند”، و همچنین اعلام کرده جای آن را با نوعی ناسیونالیسم جدید سعودی پر می کنیم؛ نگاهی که در آن، مسائل فراملی عربی، از جمله مسئله فلسطین، جایگاهی ندارند مگر در راستای منافع مستقیم ریاض.
این سیاست در قالب پروژه گسترده “مدرن‌سازی سعودی”، که با عادی‌سازی روابط با اسرائیل، گسترش صنعت گردشگری، کاهش نفوذ نهادهای دینی و نزدیکی به سرمایه‌گذاری غربی همراه است، صورت می‌گیرد. ممنوعیت حمایت از فلسطین، بخشی از این پروژه «تمدن‌سازی جدید» است که در آن، موضوعات سنتی و حساس جهان عرب جای خود را به محاسبات صرفاً اقتصادی و استراتژیک می‌دهند.
این تصمیم ممکن است پشت‌گرمی مضاعفی برای اسرائیل فراهم آورد و زمینه‌ساز تسریع روند عادی‌سازی رسمی روابط بین ریاض و تل‌آویو شود. به‌ویژه که در ماه‌های اخیر، رایزنی‌های امنیتی میان عربستان و اسرائیل، از کانال‌هایی چون ایالات متحده، شدت گرفته است.
از سوی دیگر، این رویکرد ممکن است شکاف‌های عمیق‌تری در میان کشورهای عربی ایجاد کند، چرا که برخی دیگر همچنان بر حمایت از آرمان فلسطین به‌عنوان محور وحدت جهان عرب تأکید دارند. دور شدن ریاض از این محور، می‌تواند منجر به قطبی‌تر شدن منطقه و تقویت صف‌بندی‌های جدید شود.
تصمیم عربستان برای قطع کامل حمایت علنی از فلسطین، تنها یک چرخش تاکتیکی نیست، بلکه نشانه‌ای از یک استراتژی بلندمدت برای بازتعریف نقش و جایگاه ریاض در نظم نوین منطقه‌ای است؛ نظمی که در آن، روابط با اسرائیل نه‌تنها تابو نیست، بلکه به‌عنوان بخشی از مسیر مدرن‌سازی و توسعه تلقی می‌شود.
