وقاحت در سایه مصونیت؛ حمید نوری و نمایش بی‌عدالتی در حکومت تهران
در شرایطی که بازماندگان و خانواده‌های قربانیان کشتار ۱۳۶۷ همچنان در انتظار عدالت هستند، انتشار ویدیویی از حمید نوری، مقام سابق زندان‌های حکومت تهران، خشم و اندوه دوباره‌ای را برانگیخته است. نوری که در سوئد به جرم مشارکت در اعدام‌های گسترده زندانیان سیاسی به حبس ابد محکوم شده بود، پس از تبادل زندانیان میان سوئد و حکومت تهران در ژوئن ۲۰۲۴، از مجازات گریخت و به ایران بازگشت.
در این ویدیو، که سازمان عفو بین‌الملل آن را “شوکه‌کننده” توصیف کرده است، نوری در محلی که گفته می‌شود گورستانی در تهران است، قدم می‌زند و با لحنی تمسخرآمیز بازماندگان قربانیان را به سخره می‌گیرد. او حتی مخالفان ایرانی خارج از کشور را تهدید کرده و می‌گوید: «جای شما هم اینجا بود، اما فرار کردید و به خارج رفتید.»
این صحنه‌های تکان‌دهنده تنها یک نمایش از مصونیت مقامات حکومت تهران در برابر عدالت بین‌المللی نیست، بلکه شاهدی دیگر بر استراتژی حکومت برای عادی‌سازی و تحقیر جنایاتی است که دهه‌ها بر مخالفان خود روا داشته است. تبادل نوری میان ایران و سوئد، نه‌تنها اصل صلاحیت قضایی جهانی را زیر سوال برد، بلکه به مقامات جمهوری اسلامی این پیام را داد که می‌توانند بدون ترس از مجازات، دست به جنایات بیشتری بزنند.
آیا عدالت قربانی بازی‌های سیاسی شده است؟
این ویدیو به روشنی نشان می‌دهد که بازگشت نوری به ایران، به‌جای تضعیف روحیه مقامات، آن‌ها را در نقض قوانین بین‌المللی گستاخ‌تر کرده است. خانواده‌های قربانیان، که هنوز چشم‌انتظار مجازات عاملان کشتار ۱۳۶۷ هستند، حالا با صحنه‌هایی از وقاحت یک جنایتکار محکوم‌شده روبه‌رو شده‌اند که بی‌هیچ ترسی، نه‌تنها از جنایات خود دفاع می‌کند، بلکه مخالفان را به سرنوشتی مشابه تهدید می‌کند.
تبادل نوری و انتشار این ویدیو، پرسش‌های جدی درباره کارآمدی سازوکارهای بین‌المللی در برخورد با جنایات حکومتی و همچنین نقش دولت‌های غربی در تضعیف روند عدالت برای قربانیان را مطرح می‌کند. آیا این رخدادها راه را برای مصونیت بیشتر جنایتکاران هموار خواهد کرد؟
