مقبره تاریخی شغاب در بوشهر پیشینه ای از ایلامیان

بخش زیادی از جاهای دیدنی بوشهر را آثار تاریخی تشکیل می‌دهند، آثاری نظیر بناها و محوطه‌های تاریخی. مقبره تاریخی  شغاب یکی از این نمونه‌ها است که در مجاورت پارک شغاب قرار دارد. این مقبره تاریخی که تا نزدیکی دریا کشیده شده، میزبان خمره‌هایی از اسکلت مردگان، قبور دستکند و قبرهای خشگه‌چین است.

با پیشینه‌ای که به دوره ایلامیان بازمی‌گردد، قبرستان شغاب در فهرست آثار ملی  نیز به ثبت رسیده است.

گورستان شغاب یکی از آثار تاریخی بوشهر به شمار می‌رود که قدمت آن به ۴۲۰۰ سال پیش، یعنی دوره ایلامیان بازمی‌گردد.

در این قبرستان خمره‌هایی با ابعاد بزرگ و کوچک یافت شده‌اند که محتوی اسکلت اموات هستند.

همچنین طبق نظر باستان‌شناسان، نمونه‌هایی از آیین‌های تدفینی از دوره‌های دیگر تاریخی از گورستان کشف شده‌اند. همچنین نشانه‌هایی از قبرهای دوره اشکانی و ساسانی در قبرستان یافت شده است.

گورستان شغاب حدود سال ۱۳۷۷ توسط اداره میراث فرهنگی کشف شد و در این سال در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسید.

همچنین در مرداد سال ۱۴۰۰، المان قبرستان شغاب در محل آن نصب و افتتاح شد.

محوطه گورستان شغاب شامل پشته‌های کم‌ارتفاعی می‌شود که تا لب دریا کشیده شده‌اند.

این پشته‌ها هرچه به روستای شغاب نزدیک‌تر می‌شوند، بیشتر قابل دیدن هستند.

ارتفاع کم پشته‌ها باعث شده است که گورستان مسطح به نظر برسد.

پس از این پشته‌ها زمین‌های صاف قرار دارد که به طرف پادگان نیروی هوایی بوشهر ادامه پیدا می‌کنند. بخشی از این پشته‌های گورستان تقریبا در ناحیه غربی، توسط شهرداری به‌منظور ایجاد فضای سبز و پارک تخریب شده است.

به گفته یکی از باستان شناسان که معتقد است با دیدن کلمه‌ «شغاب» ابتدا تصور می‌شود که این واژه به معنی پاره‌پاره شدن آب در جایی باشد؛ به این صورت که کلمه‌ شغاب را به‌صورت دو جز «شغ» و «آب» بررسی کنیم، شبیه بناب یا ماندوآب. البته با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی شهرستان بوشهر و نبود جریان آب دائمی که به مکان گورستان شغاب کشیده شود، به این اصل می‌رسیم که این واژه باید معنی دیگری به‌ جز استنباط سطحی «شغ ـ آب» داشته باشد.

ارتباط کلمه‌ شغاب با «شغا» به معنی جعبه‌ تیردان و تیرکش، شاید آن چیزی باشد که بتواند مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا با اشکانی دانستن گورستان شغاب، این نام با بهترین خصلت جنگاوران پارتی یعنی تیراندازی آن‌ها، پیوند پیدا می‌کند. در این صورت، این کلمه قدمت خود را در شناسنامه‌ تاریخی‌اش که به پیش از میلاد می‌رسد، خواهد یافت.

در این قبرستان اسکلت اموات در داخل خمره‌های بزرگ و کوچک نخودی رنگ مدفون شده‌اند که روی برخی از خمره‌ها نوشته‌ای نیز نقش بسته‌ است.

دیگر اشیا کشف شده از قبرستان شغال شامل مواردی می‌شود که در خمره‌های بزرگ و کوچک قیراندود قرار گرفته‌ بودند. این اشیا مشتمل بر مهره‌های عتیقه تزیینی هستند.