مطبوعات فرانسه: رئیسی دستمزد وفاداریاش به خامنهای را دریافت کرد
امسال، چند نشریۀ فرانسوی توانستهاند خبرنگارهای خود را برای پوشش انتخابات به تهران بفرستند. سایر نشریات نیز مطالبی به مناسبت انتخابات ایران منتشر کردهاند. اما انگار سردی فضای سیاسی ایران به این گزارشها و مقالات نیز رسوخ کرده: قابلپیشبینی بودن روند انتخابات و معلوم بودن نتیجۀ آن از چند هفته قبل، مطالب روزنامهها را هم کسالتبار کرده است.
به گزارش رادیو فرانسه، «مجید زروقی» خبرنگار الجزایریتبار که به عنوان فرستادۀ ویژۀ روزنامۀ «لوموند» به ایران رفته، از خلوتی حوزهها در روز جمعه ۲٨ خرداد مینویسد و گوشزد میکند که معمولاً اصلاحطلبها حوزههای مستقر در مدارس را ترجیح میدهند، در حالی که طرفداران اصولگرایان بیشتر به حوزههای داخل مساجد رجوع میکنند. در هرصورت زروقی مدارس را بسیار خلوت و خالی و مساجد را در رفت و آمدی اندک دیده است.
حمید رسایی گفته است که کشور ما و رژیم ما مردمی است. تأثیر مشارکت فعال مردم مثل شبنم صبحگاهی بر گیاهان است او به خبرنگار لوموند میگوید: تمام نگاه روحانی به سوی غربیها بود اما رئیسی به طرف ملت نگاه میکند.
مجید زروقی که از محور خیابان «ولیعصر» (پهلوی سابق) عبور کرده شمار رأیدهندگان در این خیابان را انگشت شمار توصیف دیده، اما از ساعت هفت شد به بعد، محلات شمال شهر کمی جان گرفته و صفهایی در سعادتآباد تشکیل شده است. دو دختر جوان به خبرنگار میگویند که به ناچار باید رأی دهند، زیرا قصد دارند در یک کنکور استخدام دولتی شرکت کنند و «داشتن مهر انتخابات ضروری است» و دختر دیگری به او میگوید: «بدبختانه رئیسی از همین حالا رئیس جمهوری ماست». یک کاسب که رأی نداده نیز گفته است: من رأی بدهم یا ندهم، بالاخره یکی را انتخاب میکنند. انتخابات فقط برای رسانههاست.
فرستادۀ ویژۀ روزنامۀ «اکروا» نیز جز گزارشی از پرسه زدنهایش در خیابانهای تهران و چند گفتگوی کوتاه با مردم، چندان حرفی که برای خوانندۀ فارسیزبان تازگی داشته باشد، ندارد: زنان جوانی که از عدم آزادی، مشکلات زندگی و بیعدالتی شکایت میکنند و در مقابل کسانی که رئیسی را پاکدست میدانند و انتظار دارند که وی فساد را ریشهکن کند.
علاوه بر گزارش از تهران، روزنامۀ «لاکروا» شرح حالی از ابراهیم رئیسی منتشر کرده که به عقیدۀ کلمان تِرم، کارشناس فرانسوی، “اینک مزد وفاداری به خامنهای را دریافت میکند”. با اینکه امیرحسین قاضی زاده هاشمی و محسن رضایی در پیام تبریک خود به رئیسی وی را «آیتالله» خواندهاند اما روزنامۀ «لاکروا» گوشزد میکند که وی یک درجه پایینتر از آیتالله، و حجتالإسلام است، اما در هر صورت به عقیدۀ آزاده کیان، استاد جامعهشناسی در پاریس، رئیسی همیشه تعلق خود را به جریانی نشان داده که الویت و برتری دین نسبت به سیاست (ولایت فقیه) را اصل میشمارد. در مطلب روزنامۀ «لاکروا» که قبل از برگزاری رأیگیری منتشر شده، کلمان ترم با اشاره به فقدان رقابت در این انتخابات میگوید: رژیم نشان داده که آماده است از طریق ترس و نه با حمایت مردم، حکومت کند.
روزنامۀ اقتصادی «لزِکو» با لحنی تندتر از دو نشریۀ یادشده، از برگزاری «انتخابات نمایشی» و پیروزی کسی سخن میگوید که مسبب «سرکوبهای خونین» بوده است. «لزکو» یک روز قبل از معلوم شدن نتایج، بعید دانسته که جمعهشب ماشینها در خیابانهای تهران بوق بزنند، زیرا رژیم دیگر حتی زحمت تظاهر به دموکراسی را هم به خود نمیدهد. سه هفته تبلیغات انتخاباتی چندان توجهی جلب نکرد و مناظرههای تلویزیونی هم به طور کلی کسالتآور بود.
در مجلۀ «لوپوئن»، آرمین عارفی به این نکته توجه کرده که صدا و سیمای جمهوری اسلامی القابی چون «جناب» را فقط برای رئیسی به کار میبرد. همانطور که روزنامۀ کیهان نیز همۀ نامزدها را فقط با نام و نام خانوادگی ذکر میکرد اما برای رئیسی حتماً کلمۀ «آقا» را میافزود.
آرمین عارفی یادآوری میکند که رئیسی، داماد علمالهداء است و در برخی اعتقادات شدیداً محافظهکارانه با او سهیم است. وی از احمد سلامتیان نقل میکند که خامنهای حالا کلید صندوق جانشینیاش را به دست رئیسی سپرده است.
هرچند برخی ناظران معتقدند که رئیس جمهور شدن ابراهیم رئیسی الزاماً به معنای رهبر شدنش نیست، اما در هرحال، اکثر کارشناسان در این مورد اتفاق نظر دارند که یکدست شدن قدرت در ایران میتواند شرایط تعیین رهبر آینده را برای اصولگرایان بیدردسرتر کند.