محاکمه دو فعال عرب اهوازی در دادگاه انقلاب اهواز؛ اتهام ارتباط با خارج

دو فعال عرب اهوازی، مصطفی هلیچی و رضا حزباوی، که به‌عنوان شاعران و فعالان مدنی در جامعه عرب اهواز شناخته می‌شوند، اخیراً در دادگاه انقلاب اهواز به اتهامات سنگینی چون «فعالیت علیه حکومت تهران » و «ارتباط با خارج از جغرافیای ایران» محاکمه شدند. این محاکمه که به تازگی در شعبه انقلاب اهواز برگزار شد، به یکی از پرونده‌های پرچالش و جنجالی در روابط  حکومت تهران با اقلیت‌های قومی و حقوق بشر تبدیل شده است.

این دو نفر در آذرماه 1403 توسط «پلیس اطلاعات و امنیت عمومی (واپا)» بازداشت شدند. هلیچی، 35 ساله و شاعر فعال مدنی از اهواز، و حزباوی، 36 ساله و فعال مدنی از اهالی کوت عبدالله، هر دو به‌طور مستمر در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی شرکت داشتند و آثارشان در میان جوامع عرب زبان محلی تأثیرگذار بوده است. با این حال، اتهاماتی که علیه آنان مطرح شده است، شک و تردیدهایی را در مورد آزادی بیان و حقوق ملیت های غیر فارس  برانگیخته است.

 اتهامات وارد شده علیه این دو فعال عرب نه تنها به‌طور کلی به موضوع حقوق بشر مربوط می‌شود بلکه در چارچوب وضعیت سیاسی و اجتماعی حساس اهواز و به‌ویژه در بین ملیت عرب در اهواز مورد بررسی قرار می‌گیرد. اتهام «ارتباط با خارج از جغرافیای ایران » به‌طور ویژه به‌عنوان یکی از اتهامات رایج علیه فعالان سیاسی و مدنی در جغرافیای ایران مطرح می‌شود و از سوی نهادهای امنیتی به‌منظور تحت فشار قرار دادن و سرکوب مخالفان نظام مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 این پرونده و اتهامات مطرح شده علیه هلیچی و حزباوی در سطح بین‌المللی با واکنش‌های زیادی روبرو شده است. سازمان‌های حقوق بشری و مدافعان آزادی بیان بارها اعتراض خود را به شرایط زندانیان سیاسی و برخورد با فعالان اجتماعی در ایران اعلام کرده‌اند. از آنجایی که اتهامات «ارتباط با خارج » معمولاً در راستای سرکوب مخالفان داخلی استفاده می‌شود، نگرانی‌هایی در خصوص نقض حقوق بشر و آزادی‌های مدنی در جغرافیای ایران به وجود آمده است.

محاکمه این دو فعال عرب اهوازی می‌تواند نقطه عطفی در توجهات بین‌المللی به وضعیت حقوق بشر در ایران باشد. فشارهای سیاسی و امنیتی علیه فعالان اجتماعی همچنان به‌عنوان ابزاری برای مقابله با هرگونه مخالفت و نقد حکومت باقی می‌ماند. در شرایطی که اعتراضات مدنی در مناطق مختلف  افزایش یافته است، پرونده‌هایی مانند هلیچی و حزباوی بازتابی از وضعیت نگران‌کننده حقوق بشر در جغرافیای ایران  به‌ویژه در میان ملت های غیر فارس است.