لب کارونی ها تشنه اند؛حکایت روستاهای بی آب اهواز
در مسیر محمره (خرمشهر)- اهواز، شانه به شانه رودخانه کارون، روستاهایی هستند که ماه هاست آب ندارند و بخشی از نیازشان را آب بدون تصفیه رودخانه تامین میکند.
مردمان بومی اهواز با لب تشنه ۷۰ کیلومتر دورتر از شهر چشم به راه قطرهای آب نشسته اند، اینجا و در هزاره سوم، مردمان روستاهای محمره (خرمشهر) بعد از گذشت ۳۹ سال از از زمان جنگ زدگی اش میگذرد هنوز آب را با ظرف از لب رودخانه میآورند، بی آبی و خشکسالی مشکل تازهای نیست، اما در این دیار مردمانی هستند که ۱۰ ماه است آبادیشان در حسرت آب است، آب از لولههای خانههای روستاهایی غرب کارون تنها ۴ تا ۶ ساعت جاری میشود، ۴ ساعتی که نبض زندگی به وقت آن به ضربان در میآید.
«آب نیست» جمله اش را اینطور شروع میکند، بانویی از روستای «سبعه»، این را در حالی میگوید که چشمان سرمه کشیده اش طبق عادت به شیر آب حیاط دوخته شده است، شاید که امروز مثل هر روز نباشد، صدایش بغض آلود است «روزی ۲ ساعت عصر که آب میآید ظرفها را پر میکنیم، ظرف میشوییم اما» حسرت است که در صدایش موج میزند، «نه میشود درست ظرف شست، نه میشود فرش شست، فقط سطلها را پر میکنیم، خیلی اذیت هستیم».
پیرمردی از اهالی روستای «دیم بن نجم» می گوید از چهار سالی میگوید که مشکلاتشان از همان موقع شروع شد، «چهار سال است آب نداریم. آب در روستای «سبعه» و «دیم بن نجم» ۲ روز هست، ۱۰ روز نیست. هر وقت پرسیدم چرا؟ میگویند پمپ خراب است، آخر پمپ که ۴ سال خراب نمیماند!».
آنطور که او میگوید این مشکل این اواخر بدتر هم شده و گاهی فقط یک ساعت آب شرب دارند، مشکلی که تنها مشکل آن خانم یا این پدربزرگ نیست، مشکل بیشتر از ۵ هزار نفر است.
«یک تانکر گذاشته اند روز یکی تا ۲ بار آب میآورد و این کفاف جمعیت ۲ هزار نفر سبعه و ۳ هزار نفره دیم بن نجم را نمیدهد» این را محمود یکی از جوانان روستای سبعه میگوید و ادامه میدهد: «چند ماه است که بی آبی رنجمان میدهد. ما کشاورز هستیم، مردان روستا کار میکنند، اما آب برای استحمام نیست، چند بار خودمان رفتیم فرمانداری، چندین بار دهیارمان، اما کاری نکردند، اگر اعتصاب کنیم هم میگویند ما انسانهای مشکل داری هستیم»
اینجا، اما مردم تنها به اعتراض بسنده نکرده اند، راههای دیگر را هم رفته اند البته با گامهایی رو به عقب، برگشته اند به دورانی که نه آب لوله کشی بود و نه آب تصفیه شده، حلیمه دختری نوجوانی است که زیر دامن لباسش چرک مرده است. یکی از کارهای حلیمه این است که هر روز تا لب رودخانه میرود تا دبه را از آب رود پر کند، گاهی با برادرش گاهی با دوستانش، خانه آنها مخزن آب ندارد، آب که میآید ظرفها را پر میکنند، اما مگر کافی است؟
خودش میگوید: «روز یکی ۲ بار و هر روز پنج تا ۶ دبه آب از رودخانه میآوریم، اما باز کافی نیست».
برخی هم که چارهای پیدا نکرده اند، آستینها را بالا زدند تا از زیر زمین آب شیرین پیدا کنند، زائر علی یکی از این هاست. او که پاچههای شلوار نخی پارچهای سفیدش را کمی بالا زده با انگشت اشاره نقطهای را نشان میدهد و میگوید: شکایت کردیم، به هر شمارهای دستمان رسید زنگ زدیم وقتی مایوس شدیم، چاه ۱۲ متری حفاری کردیم، ما ۱۰ خانه بودیم که ۱۰ چاه حفر کردیم، اما آب شور بود، نه به درد دامداری میخورد و نه خوردن.
امسال، اما برای زائر علی خیلی تفاوت نمیکند آب مصرفیشان از آب کشاورزی باشد یا آبی که از رودخانه میآید، چون هر دو مناسب نیست، شاکی است برای آبی که کمی هست و دیگر نیست هم بها پرداخت میکنند.
آبی که مناسب نیست. آبی که بو میدهد. این را خدیجه چند بار تکرار میکند، زنی که با عبا و شیله وسط حیاط خانه اش ایستاده. حیاطی که دور تا دورش سطل و تشت و ظرف به چشم میخورد، صدایش به زحمت شنیده میشود میگوید: «این آب بو میدهد، بچه هایم را که با آن حمام میدهم بدنشان خارش میگیرد».
آب روستاهای مسیر غرب کارون را تصفیه خانه شهدای غرب کارون در روستای «سویچتی» یک تامین میکند که حالا با تمام ظرفیت کار نمیکند، گفته میشود از ۱۲ روستای مسیر غرب کارون هشت روستا با مشکل آب مواجه اند، اما مشکل اصلی در ۲ روستای «سبعه» و «دیم بن نجم» است، ۲ روستاهایی که آب مصرف خانگی آنها از ایستگاه شهدای جهاد اهواز در بخش اسماعلیه تامین میشود که بخاطر فرسودگی و الکتروپمپهای خارج از مدار دیگر توانی برای پمپاژ آب به چهار روستای خرمشهر که پیش از این آبشان را تامین میکرده ندارد، البته گفته میشود علت اصلی ایجاد این مشکل شکستگیهای مکرری است که توسط کشاورزان اهواز در مسیر خط انتقال آب ایجاد شده و برای رفع این مشکل باید وابستگی روستاهای محمره (خرمشهر) به اهواز به طور کامل قطع شود.
شایان ذکر است حکومت ایران همواره اعلام کرده اغست قادر به تامین هزینه آبرسانی به روستاهای اهواز را ندارد اما طرح انتقال آب از خلیج به خراسان را تصویب کرده است.
گزارش از:سیده فاطمه هلالات