
عراقچی: تهدید به سلاح هستهای تنها در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه مطرح میشود
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه حکومت تهران، در واکنش به درخواست آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل برای روشنسازی موضع ایران درباره سلاح هستهای، تأکید کرد که حکومت تهران هیچگاه به دنبال تولید سلاح هستهای نبوده و این تعهد دائمی است. عراقچی در پیامی در اکس، تصویری از متن برجام که ضمیمه قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل است را منتشر کرد و به بند ج از بخش مقدمه و مفاد عمومی آن اشاره کرد که میگوید ایران تحت هیچ شرایطی به دنبال تولید یا دستیابی به سلاح هستهای نخواهد بود.
با این حال، عراقچی در حالی این تعهد را یادآوری میکند که بسیاری از کارشناسان و مقامات بینالمللی، از جمله رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، معتقدند که برجام به دلیل نقض تعهدات هستهای ایران عملاً دیگر وجود ندارد. همچنین، با گذشت زمان و نزدیک شدن به تاریخ انقضای برجام در ۹ ماه آینده، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل نیز در حال افزایش است.
عراقچی در این پیام همچنین به پیمان منع اشاعه هستهای (NPT) که ایران در سال ۱۹۶۷ امضا کرد و فتوای آیتالله خامنهای مبنی بر ممنوعیت تولید سلاح هستهای اشاره کرد، هرچند که برخی از مقامات حکومت تهران مانند کمال خرازی، مشاور ارشد علی خامنهای، بارها از احتمال تغییر دکترین هستهای ایران در صورت تهدید موجودیت کشور صحبت کردهاند.
در حالی که عراقچی و دیگر مقامات حکومت تهران به دنبال تأکید بر موضع ضد هستهای ایران هستند، برخی کارشناسان بر این باورند که تغییرات سیاسی و استراتژیک در ایران، بهویژه پس از روی کار آمدن دولت ترامپ و با توجه به تحولات در برنامه هستهای ایران، نشاندهنده گرایشات متفاوتی در سیاستهای هستهای حکومت تهران است. این در حالی است که تهران در حال حاضر در تلاش است تا از طریق دیپلماسی و مذاکره، از فشارهای بینالمللی و خطر بازگشت تحریمها بکاهد.
با توجه به پیشرفتهای هستهای ایران در دوره ریاستجمهوری جو بایدن و نگرانیهای فزاینده از گسترش ذخایر اورانیوم غنیشده، احتمالاً تهران تلاش خواهد کرد تا زمان باقیمانده تا آبان ۱۴۰۴ را برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمها استفاده کند.