
شریعتمداری، بلندگوی خامنهای در کیهان: مذاکره ابزار جنگ روانی است، نه راهحل سیاسی
در حالی که نشانههایی از ازسرگیری گفتگوهای غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن درباره پرونده هستهای حکومت تهران به گوش میرسد، حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای در روزنامه کیهان، بار دیگر به صحنه آمده تا مواضع رسمی و اعلامنشده حاکمیت را به زبان صریحتر بازتاب دهد. اظهارات او را میتوان سیگنالی تهدیدآمیز به غرب، و هشداری داخلی به نخبگان حکومتی دانست که نسبت به دیپلماسی هستهای دیدگاههای متفاوت دارند.
تهدید به خروج از NPT؛ بازگشت به نقطه صفر؟
شریعتمداری، که سخنانش همواره بازتابی از نگاه بیت رهبری است، با اشاره به فشارهای ایالات متحده بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی، خروج حکومت تهران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) را بهعنوان گزینهای جدی مطرح کرده است. چنین تهدیدی، نهتنها تنش در پرونده هستهای را تشدید میکند، بلکه در عمل، حکومت تهران را از تنها پوشش حقوقی بینالمللی خود در حوزه هستهای نیز خارج خواهد کرد.
این سخنان در شرایطی مطرح میشود که تهران همزمان مذاکراتی غیررسمی و باواسطه با واشنگتن دنبال میکند؛ موضوعی که تناقض آشکار میان پیامهای دیپلماتیک رسمی و سخنان چهرههای تندرو مانند شریعتمداری را آشکار میسازد.
تنگه هرمز؛ تهدیدی قدیمی، در بستهبندی جدید
یکی از محورهای اصلی اظهارات شریعتمداری، تهدید صریح به بستن تنگه هرمز در واکنش به هرگونه تلاش برای جلوگیری از صادرات نفت توسط حکومت تهران بود. با استناد به کنوانسیونهای بینالمللی ۱۹۵۸ ژنو و ۱۹۸۲ جامائیکا، او تلاش کرد اقدام احتمالی تهران را دارای پوشش حقوقی جلوه دهد.
اما تهدید به مسدودسازی یکی از راهبردیترین آبراههای تجاری جهان، نه تنها میتواند واکنش تند کشورهای عربی خلیج و متحدان غربی را در پی داشته باشد، بلکه بستری برای افزایش تقابل نظامی و اقتصادی در منطقه فراهم میکند.
روزنامه کیهان، به عنوان تریبون رسمی جریان تندرو در ساختار قدرت حکومت تهران بارها در آستانه مذاکرات مهم، با انتشار تحلیلهای خشن و تهدیدآمیز، تلاش کرده است پیامهای هشدارآمیز به غرب ارسال کند و همزمان بر فضای سیاسی داخلی تأثیر بگذارد.
در واقع، شریعتمداری با بازنمایی مذاکره بهعنوان عقبنشینی و سازشناپذیری بهعنوان قدرت، مخاطب اصلی خود را نه فقط غرب، بلکه بدنه حاکمیت میداند؛ جایی که رقابت میان نهادهای نظامی، دولت، و بیت رهبری بر سر کنترل روند مذاکرات ادامه دارد.
در نهایت، اظهارات حسین شریعتمداری، بیش از آنکه تحلیل سیاسی باشد، بیانیهای تهدیدآمیز و صریح از سوی حلقههای امنیتی نزدیک به رهبر حکومت تهران است. او صریحاً هشدار میدهد که جمهوری اسلامی، در صورت حفظ فشارهای غرب، نهتنها حاضر به هیچگونه تغییر در سیاستهای هستهای خود نیست، بلکه آماده است تا منطقه را با بحرانهای امنیتی جدید مواجه سازد.
این موضعگیریها، از یکسو احتمال هرگونه توافق معنادار را کاهش میدهد و از سوی دیگر، حکومت تهران را بیش از پیش در مسیر انزوا و تقابل بینالمللی قرار میدهد.