
سپاه پاسداران ابزاری برای نفوذ خامنهای در سیاست داخلی و منطقهای
سپاه پاسداران در چهار دهه گذشته مسیر طولانیای را برای دستیابی به جایگاه کنونی خود به عنوان نیرویی حاکم در ساختار حکومت تهران پیموده است. این نهاد نظامی که در دهه ۶۰ یکی از نیروهای حلقه دوم قدرت بود، به موازات رشد علی خامنهای، به ستون فقرات حکومت تبدیل شد. خامنهای، که در دوران ریاستجمهوری خود در سیاست داخلی و دیپلماسی نقش چندانی نداشت، از همان زمان به توسعه نفوذ منطقهای و کنترل بر نیروهای شبهنظامی پرداخت.
تشکیل سپاه قدس، کنترل بر عملیاتهای برونمرزی، و حذف تدریجی مخالفان داخلی و خارجی از جمله اقداماتی بود که خامنهای با اتکا به سپاه پاسداران انجام داد. از همان زمان، سپاه به عنوان بازوی اجرایی سیاستهای خامنهای عمل کرده و در کنار نقش نظامی، در عرصه اقتصادی و سیاسی نیز نفوذ گستردهای پیدا کرده است. این روند، ایران را به صحنهای برای اجرای سیاستهای منطقهای خامنهای تبدیل کرده و «میدان» را بر زندگی مردم حاکم ساخته است.
فساد ساختاری در سپاه و ارتباط آن با قالیباف و احمدی مقدم
محمدباقر قالیباف و اسماعیل احمدی مقدم، دو چهره برجسته سپاه و نیروی انتظامی، متهم به فسادهای گسترده مالی و اداری هستند. قالیباف از زمان فرماندهی نیروی انتظامی تا دوره شهرداری تهران و ریاست مجلس، به فسادهای کلان متهم شده است. احمدی مقدم نیز که در دوران فرماندهی نیروی انتظامی با پرونده گم شدن دو میلیارد یورو مواجه شد، پس از عزل از این سمت، به فرماندهی نیروی قدس در یمن منصوب شد. این موارد نشاندهنده ارتباط نزدیک فسادهای اداری و مالی با نهادهای امنیتی و نظامی در ایران است.
پرونده فساد هلدینگ یاس و نقش عیسی شریفی
یکی از بزرگترین پروندههای فساد مرتبط با سپاه پاسداران، پرونده هلدینگ یاس است که مستقیماً با شهرداری تهران و سپاه پاسداران در ارتباط بود. عیسی شریفی، قائم مقام محمدباقر قالیباف در شهرداری تهران، از جمله متهمان این پرونده است که به دلیل اتهامات مالی بازداشت شد. در حالی که برخی رسانهها از اعدام مخفیانه او خبر دادند، مقامات حکومتی این موضوع را تکذیب کردند و پرونده او را در ستاد کل نیروهای مسلح بررسی کردند.
هلدینگ یاس با هدف تأمین مالی نیروهای نیابتی سپاه قدس در سوریه ایجاد شد و به یکی از مراکز بزرگ فساد اقتصادی تبدیل شد. این هلدینگ که به صورت غیررسمی از زیرمجموعههای بنیاد تعاون سپاه محسوب میشد، نقش کلیدی در اختلاسهای گسترده و جابهجایی مبالغ کلان داشت. با این حال، رسیدگی به این پرونده با موانع جدی از سوی نهادهای حکومتی و قضایی مواجه شد.
سرپوشگذاری بر فسادها و فرار از پاسخگویی
علیرغم افشای اسناد متعدد از فساد مالی و اداری در نهادهای مرتبط با سپاه پاسداران، حکومت تهران به سرپوشگذاری بر این پروندهها ادامه داده است. نام قالیباف در چندین پرونده فساد مطرح شده اما قوه قضائیه او را از هرگونه اتهام مبرا دانسته است. همچنین، مقامات حکومتی درباره پرونده عیسی شریفی سکوت کرده و از افشای جزئیات آن خودداری کردهاند.
این روند نشاندهنده ساختار فسادزدهای است که سپاه پاسداران در آن نه تنها به عنوان نیروی نظامی، بلکه به عنوان ابزار مالی و سیاسی برای سرکوب داخلی و مداخله منطقهای عمل میکند. نقش این نهاد در سیاست داخلی و بینالمللی حکومت تهران، یکی از عوامل اصلی بحرانهای اقتصادی و اجتماعی ایران به شمار میرود.