سرنوشت «عمارت ملک بوشهر»؛ توسط دولت تصاحب و به بخش خصوصی واگذار شد

عمارت ملک بوشهر در حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد ودر نزدیکی میدان بهمنی شهرستان بوشهر قرارگرفته است که در دوره حاکمیت شیخ خزعل بنا شده است. مساحت زیربنای آن ۴۰۰۰ متر مربع بوده و در دوره قاجاریه توسط معماران فرانسوی با مصالح محلی احداث شده و درب و پنجره آن زیر نظر مهندسین فرانسوی ساخته شده است.

عمارت متعلق به یکی از ثروتمندان بوشهر به نام محمد مهدی ملک التجاره ـ یکی از بازرگانان بزرگ بوشهر ـ بوده است. این کاخ توسط متجاوزین انگلیس اشغال شده و به صورت مقر نظامی آن ها در آمد. 

آن ها بعد از سال ها استقرار در این کاخ با ورشکست شدن ملک التجار(صاحب اصلی کاخ) لوازم نفیس آن را با قیمت کم خریداری کرده و با خود بردند. در اواخرسلطنت رضا شاه این عمارت که خوابگاه نظامیان شده بوده و پس از چندین بار بازسازی رو به ویرانی نهاد و متاسفانه به خاطر وسعت زیاد هنوز مرمت نشده است .

نوع و سبک معماری از سبک ساختمان سازی دو قرن پیش سواحل خلیج فارس که به بنگله معروف است تاثیر گرفته است و دارای یک قسمت استحفاظی , بارو و شاهنشین وقسمتی به صورت چند ایوان و اتاق های مسکونی است.

ملک‌التجار در یکی از سفرهای تجاری خود به شهر پاریس و ملاقات با یک فرانسوی، شیفته‌ی خانه‌ی او شد. سپس با استخدام معمار آن بنا و با افزودن خواسته‌های خود، این ساختمان باشکوه را ساخت.

عمارت ملک که در قسمت جنوبی شهر واقع شده، چند بخش دارد. پیشخوان، یکی از این بخش‌هاست و شامل فضای باز و گسترده‌ای می‌شود که پیونددهنده‌ی فضای شهر به این مجموعه است و از عقب به سکوی سردر و عمارت اصلی می‌رسد.

بخش دوم این مجموعه، سکو است که شامل یک سفره‌ عظیم و یک ردیف پله‌ی متصل به بنای اصلی می‌شود. بخش سوم عمارت نیز سردر و دربرگیرنده‌ی فضای ایوان‌مانند همراه سه جفت ستون است که به ساختمان اصلی متصل می‌شوند. یک در بزرگ از چوب آبنوس با تزیینات فلزی نیز در این بخش وجود دارد.

عمارت اصلی، بخش چهارم و عظیم‌ترین بخش مجموعه است که در دو طبقه با دیوارهای نقاشی‌شده ساخته شده است. سالن پایین این بخش برای ملاقات‌های رسمی ملک‌التجار و طبقه‌ی بالا برای ضیافت‌های خصوصی او ساخته شده‌اند.علاوه بر این بخش‌ها، این مجموعه باغ‌های تودرتویی دارد که با چند ردیف دیوار از هم جدا شده‌اند و هر کدام، ورودی جداگانه‌ای برای ارتباط با دیگر بخش‌ها و فضای خارج دارند. تمام این باغ‌ها نیز تزیینات و فضاسازی‌های متفاوتی داشته‌اند.

اين اثر ملی از ساختمان‌ها و كوشک‌های داخلی تشکیل شده است كه در فصول و شرايط خاص به‌عنوان محل اقامت استفاده می‌شد. بخش‌های گوناگونی مانند شاه‌نشین، ایوان، چند تالار، تن‌شویی، اتاق‌های فراوان و برج‌ها در کوشک دو اشکوب ملک وجود دارد.

با وجودی که امروزه کسی در مجموعه‌ اصلی ساكن نيست؛ داخل کوشک‌ها و ساختمان‌های داخلی آن برای چندین دهه به محل زندگی افراد كم‌بضاعت تبدیل شده بود.

عمارت ملک از طریق صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی به بخش خصوصی واگذار شد. این طور به نظر می‌رسد که کاربری این بنا به محل پذیرایی و اقامت تغییر خواهد کرد.