ساخت‌وساز پنهانی در دل کوه‌های نطنز؛ بازی دوگانه تهران همزمان با مذاکرات با آمریکا
در حالی‌که گفت‌وگوهای میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده درباره برنامه هسته‌ای همچنان ادامه دارد، نهادهای اطلاعاتی غربی و نهادهای مستقل تحقیقاتی از جمله موسسه علوم و امنیت بین‌الملل (ISIS) هشدار داده‌اند که ایران همزمان با مذاکرات، مشغول ساخت و تحکیم یک سایت مخفی جدید در جنوب نطنز است؛ اقدامی که به‌زعم تحلیلگران می‌تواند ضربه‌ای جدی به فرآیند دیپلماسی هسته‌ای وارد کند.
تصاویر ماهواره‌ای جدید که از سوی این موسسه بررسی شده، نشان می‌دهد در دل کوه کلنگ‌گزلا، مجموعه‌ای از تونل‌ها و تأسیسات زیرزمینی به سرعت در حال توسعه‌اند. بر اساس ارزیابی کارشناسان، عمق و وسعت این سایت به اندازه‌ای است که می‌تواند یک تأسیسات غنی‌سازی کامل برای تولید سوخت سلاح هسته‌ای را در خود جای دهد.
امنیت کوهستانی؛ سپر هسته‌ای یا ابزار مخفی‌کاری؟
«دیوید آلبرایت»، رئیس موسسه علوم و امنیت بین‌الملل، در گفت‌وگویی با واشنگتن فری بیکن تاکید کرد که سایت‌های زیرزمینی ایران به‌رغم قرارگیری در دل کوه، در برابر حمله زمینی آسیب‌پذیرند، چرا که «مهاجمان می‌توانند در کوه‌ها پنهان شوند». با این حال، احداث حصارها و ایجاد محیط امنیتی شدید پیرامون این سایت نشان از نگرانی تهران از هرگونه عملیات خرابکارانه یا حمله پیشگیرانه دارد.
برخی تحلیلگران بر این باورند که ایران با تعبیه این زیرساخت‌های مخفی، همزمان به دو هدف می‌اندیشد: اول، محافظت از توانمندی‌های راهبردی خود در برابر حمله احتمالی اسرائیل یا آمریکا، و دوم، حفظ گزینه‌های موازی در صورت شکست مذاکرات.
پیام متناقض تهران به جهان
در شرایطی که تیم‌های مذاکره‌کننده در پایتخت‌های مختلف درگیر رایزنی برای احیای توافقی تازه یا نیم‌بند هستند، این تحرکات پنهانی، موقعیت دیپلماسی هسته‌ای را تضعیف می‌کند. کشورهای غربی که نسبت به صداقت تهران در پایبندی به تعهداتش تردید دارند، چنین گزارش‌هایی را نشانه‌ای از «بازی دوگانه حکومت تهران» می‌دانند: مشارکت در مذاکرات از یک سو، و تقویت زیرساخت‌های پنهان از سوی دیگر.
افشاگری اخیر موسسه علوم و امنیت بین‌الملل، در کنار نگرانی فزاینده مخالفان توافق در واشنگتن، فشار مضاعفی بر دولت آمریکا وارد می‌کند. بازگشت به توافق یا تنظیم توافقی تازه بدون شفاف‌سازی درخصوص سایت‌های اعلام‌نشده مانند محل جدید در نزدیکی نطنز، ریسک تداوم فعالیت‌های غیرقابل راستی‌آزمایی حکومت تهران را افزایش می‌دهد.
این در حالی‌ست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون هیچ‌گونه دسترسی یا تایید رسمی از این تاسیسات نداشته، و تهران نیز سکوت معناداری را در قبال این گزارش‌ها پیش گرفته است.
