زنگ خطر در زاهدان؛ هشدار ۱۶ سازمان حقوق بشری درباره اعدام قریب‌الوقوع ۸۵ زندانی بلوچ
در پی انتشار اخباری مبنی بر اعدام قریب‌الوقوع ده‌ها زندانی بلوچ در زندان مرکزی زاهدان، شانزده سازمان حقوق بشری با انتشار بیانیه‌ای مشترک نسبت به وقوع یک فاجعه انسانی هشدار دادند. این سازمان‌ها خواستار اقدام فوری نهادهای بین‌المللی برای جلوگیری از اعدام ۸۵ زندانی‌ای شده‌اند که گفته می‌شود بدون برخورداری از روند دادرسی عادلانه و بدون دسترسی به وکیل محاکمه شده‌اند.
اتهام نقض تعهدات بین‌المللی از سوی حکومت تهران
در این بیانیه تأکید شده است که اجرای چنین احکامی، نقض آشکار «حق حیات» و زیر پا گذاشتن تعهدات حکومت تهران در چارچوب میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است. از جمله این تعهدات، تضمین دسترسی به محاکمه منصفانه، حق انتخاب وکیل، و منع تبعیض در اجرای عدالت است؛ حقوقی که به گفته این سازمان‌ها، به شکل سیستماتیک از زندانیان بلوچ سلب شده است.
تبعیض ساختاری علیه جامعه بلوچ
بیانیه هشداردهنده این سازمان‌های حقوق بشری، بار دیگر بر یکی از بحران‌های مزمن حقوق بشر در جغرافیای ایران انگشت می‌گذارد: استفاده تبعیض‌آمیز از مجازات اعدام علیه اقلیت‌های قومی و مذهبی. جامعه بلوچ، که دهه‌هاست در حاشیه قدرت سیاسی و اقتصادی قرار دارد، بیشترین قربانیان اعدام در ایران را تشکیل می‌دهد. اعدام‌های پرشمار، اغلب با اتهامات مبهم و بدون شفافیت قضایی انجام می‌گیرد، موضوعی که به یکی از محورهای انتقادی جدی نهادهای بین‌المللی علیه تهران تبدیل شده است.
سازمان‌های امضاکننده این بیانیه از گزارشگران ویژه سازمان ملل، به‌ویژه گزارشگر وضعیت حقوق بشر در ایران و گزارشگر اعدام‌های فراقضایی، خواسته‌اند که با فوریت وارد عمل شوند. آن‌ها خواستار تماس با مقام‌های حکومت تهران ، مطالبه شفافیت قضایی، و توقف فوری اجرای احکام اعدام شده‌اند.
زندان زاهدان این روزها نماد دیگری از بحران دیرینه عدالت در جغرافیای ایران شده است؛ جایی که عدالت نه در دادگاه، بلکه در اتاق‌های بدون پنجره اجرا می‌شود. اگر جامعه جهانی، نهادهای حقوق بشری، و رسانه‌ها واکنشی قوی و هماهنگ نشان ندهند، خطر آن وجود دارد که ۸۵ زندگی دیگر در سکوت از میان بروند—و این، نه فقط یک تراژدی انسانی، بلکه تکرار یک الگوی سرکوب سیستماتیک علیه اقلیت‌هاست.
