زندان اوین؛ جهنمی پنهان در قلب تهران – روایتی از شکنجه، انزوا و استثمار سیستماتیک

گزارشی تازه از سازمان حقوق بشر ایران، بار دیگر پرده از یکی از تاریک‌ترین زوایای حکومت تهران برداشت: زندان اوین، نه‌تنها به عنوان یک مرکز بازداشت، بلکه به‌مثابه نماد سرکوب، تحقیر و نابودی سیستماتیک کرامت انسانی در دل پایتخت، کارکردی گسترده‌تر و هولناک‌تر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد دارد.

در حالی‌که نام زندان باید با قانون، عدالت و اصلاح پیوند داشته باشد، در گزارش منتشرشده، اوین نه یک نهاد قضایی، بلکه یک سازوکار امنیتی و اطلاعاتی چندلایه معرفی شده که توسط سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات و حفاظت اطلاعات قوه قضاییه کنترل می‌شود. این مدیریت سه‌گانه عملاً زندان اوین را به فضای عملیاتی دستگاه سرکوب حاکمیت تبدیل کرده است.

سلول انفرادی؛ ابزار شکنجه سفید

بند «دو الف» که زیر نظر مستقیم سپاه پاسداران اداره می‌شود، قلب شکنجه روانی و جسمی در اوین است. زندانی در این بند، بدون تخت، بدون سرویس بهداشتی داخل سلول، در محفظه‌ای کوچک و تحت نظارت ۲۴ ساعته دوربین و بلندگوهایی که آواهای مذهبی پخش می‌کنند، در یک شکنجه‌ی روزانه به‌نام انفرادی زیست می‌کند.

محدودیت در استفاده از سرویس بهداشتی، همراه با الزام به استفاده از چشم‌بند و همراهی زندان‌بان، نه‌تنها غیرانسانی، بلکه یک اهرم فشار سیستماتیک برای تخریب شخصیت و کرامت فردی زندانی محسوب می‌شود.

این گزارش به بخش‌هایی دیگر از واقعیت پنهان‌شده در پشت دیوارهای اوین نیز اشاره می‌کند: کار اجباری زندانیان، شرایط اسف‌بار بهداشت و درمان، تغذیه نامناسب و نقض حقوق اولیه زنان. زنانی که در اوین نگهداری می‌شوند، اغلب با محدودیت‌های چندبرابری، محرومیت از مراقبت‌های پزشکی و تبعیض مضاعف مواجه‌اند؛ بی‌هیچ روزنه امیدی.

در نگاهی کلان، زندان اوین نه فقط یک نهاد اجرای مجازات، بلکه ویترین سیاست‌های امنیتی و ایدئولوژیک حکومت تهران است. سازوکاری که به‌جای اصلاح، بر تحقیر، استثمار و حذف بنا شده. چنین ساختاری گواهی بر ماهیت سرکوبگر حاکمیت و اولویت دستگاه امنیتی بر قانون و عدالت است.

در عین حال، سکوت نهادهای داخلی، عدم پاسخ‌گویی مسئولان قضایی، و ادامه بازداشت‌های گسترده فعالان سیاسی، عقیدتی و مدنی، نشانه‌ای از تداوم سیستماتیک این سیاست سرکوب است.

در حالی‌که هزاران زندانی در اوین تحت فشار و شرایط غیرانسانی قرار دارند، نهادهای حقوق بشری، افکار عمومی جهانی و دولت‌های مدعی دفاع از حقوق بشر باید نه فقط به محکومیت لفظی، بلکه به اقدامات عملی، از جمله پیگیری قضایی مسئولان این شکنجه‌ها در دادگاه‌های بین‌المللی و فشار سیاسی هدفمند روی بیاورند.

زندان اوین، صرفاً یک ساختمان نیست؛ نماد یک سیستم سرکوب و دیکتاتوری است که تا زمانی که بی‌پاسخ بماند، به گسترش سایه‌اش ادامه خواهد داد.