دژ برازجان در بوشهر

دژ برازجان واقع در شهر برازجان مرکز شهرستان دشتستان یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی بوشهر در جنوب اهواز است.

این بنای ارزشمند و استوار که به دژ برازجان یا کاروانسرای مشیرالملک برازجان بزرگ شناخته می‌شود، که از سازه‌های باشکوه است که در سال ۱۲۸۸ قمری برابر با سال ۱۲۵۰ خورشیدی ساخته شده‌است.

سازنده این ساختمان حاج محمد رحیم شیرازی سازنده پل مشیر و کاروان‌سرای دالکی است که به روش استادانه‌ای دست به ساخت این ساختمان به روال معماری سنتی خلیج شده است.

سازه‌های بکار رفته در این عمارت سراسر سنگ و ساروج و تخته سنگ‌های بزرگ و کوچک در دیوار و کف است، دارای چهار برج به ارتفاع ۱۲٫۷۰متر است و مساحت ان۷۰۰۰مترمربع بازیربنایی برابر ۴۲۰۰مترمربع می باشد. این عمارت دارای ۶۸ باب است.

این دژ تا دیرگاهی به عنوان زندان کاربری داشت و در اصل کاروانسرایی از دورهٔ قاجاریه است. در سال ۱۳۶۲ به شماره ۱۶۳۸ به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده‌است. این دژ دارای سنگرهای دیدبانی می‌باشد که در کانون شهر و برای رویارویی با دشمنان ساخته شده بود.

مهندس مهدی بازرگان، شمس‌الدین امیرعلائی، احمد انهاری، دکتر یدالله سحابی، دکتر سید محمدمهدی جعفری، علی محمد عموئی و ده‌ها تن دیگر از جمله کسانی هستند که در این دژ، زندانی بوده‌اند.