خبرگزاری ایرنا از امضای سند راهبری ۲۰ ساله میان جمهوری اسلامی و روسیه در سفر آتی ابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) به این کشور خبر داده است. پیشنویس این قرارداد اوایل امسال آماده شد اما جزییات آن هنوز رسانه‌ای نشده است.
به نوشته کیهان لندن، در گزارش خبرگزاری ایرنا آمده که شبکه تلویزیونی «زویوزدا» متعلق به وزارت دفاع روسیه روز جمعه در برنامه‌ای مستند، به تاریخچه روابط ایران و روسیه در سه دهه اخیر و آغاز همکاری‌های دو کشور پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پرداخته است.
خبرگزاری ایرنا نوشته که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه از ابراهیم رئیسی برای سفر به مسکو در اوایل سال ۲۰۲۲ دعوت کرده و در همین سفر قرار است سند راهبردی ۲۰ ساله میان جمهوری اسلامی و روسیه امضا شود.
در این گزارش به نقل از برنامه مستند شبکه تلویزیونی «زویوزدا» آمده است که «ایران و روسیه برای امضای سند راهبردی جدید ۲۰ ساله آماده می‌شوند و یکی از مواد اصلی موافقتنامه جدید بین ایران و مسکو، همکاری‌های نظامی و فنی- نظامی است.»
در این برنامه مستند با بیان اینکه «ایران حق دارد توانمندی های دفاعی خود را تقویت کند زیرا آمریکا به تعدادی از کشورهای خاورمیانه سلاح می فروشد و چندین پایگاه نظامی هم در منطقه دارد» آمده که «در خلیج همواره ناوهای آمریکایی حضور دارند و رئیس پنتاگون اخیرا گفت که واشنگتن حضور نظامی خود در منطقه خلیج را متوقف نخواهد کرد. ایران برای مقابله با توسعه‌طلبی آمریکا در منطقه، ایده هلال شیعه را مطرح کرده است که شامل کشورهای ایران، عراق، سوریه و لبنان می‌شود.»
لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران نیز گفته که «فدراسیون روسیه در چارچوب تعهدات بین‌المللی خود در عرصه کنترل تسلیحات برای همکاری نظامی کامل با ایران آمادگی دارد.»
ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی که به دلیل کشتار زندانیان سیاسی در دهه شصت خورشیدی به «قاضی مرگ» معروف است، هفته آخر آبان پس از تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه گفته بود اراده جمهوری اسلامی توسعه روابط تجاری و اقتصادی با روسیه است و «آمادگی داریم سند جامع همکاری‌های بلندمدت دو کشور را نهایی کنیم تا روند ارتقای هر چه بیشتر روابط و همکاری‌های دو کشور با سرعت، اجرایی شود.»
ولادیمیر پوتین در همین تماس تلفنی ابراهیم رئیسی را برای اوایل سال جدید میلادی به روسیه دعوت کرده و گفت که «مسکو از پیشنهادات تهران در تدوین سند جدید همکاری بلندمدت دو کشور حمایت می‌کند و مصمم هستیم هر چه سریع‌تر نهایی و اجرایی شود.»
جمهوری اسلامی دو دهه پیش نیز قراردادی با روسیه امضا کرده بود. آن قرارداد در ۲۲ اسفند ۱۳۷۹ برابر با ۱۲ مارس ۲۰۰۱ میان حجت‌الاسلام محمد خاتمی رئیس دولت وقت جمهوری اسلامی و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در مسکو به امضا رسید. چندماه بعد در دی‌ماه ۱۳۸۰ نمایندگان ششمین دوره مجلس شورای اسلامی با اکثریت مطلق اصلاح‌طلب آن قرارداد را تأیید کردند.
در آن قرارداد تأکید شده بود که طرفین «مناسبات درازمدت و متقابلِ مفید خود» را به منظور تحقق طرح‌های مشترک در زمینه‌های حمل و نقل، انرژی از جمله «استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای، احداث نیروگاه‌های اتمی، صنایع، علوم، فنون، کشاورزی و بهداشت عمومی» گسترش خواهند داد.
همچنین در آن قرارداد آمده بود که «این معاهده برای مدت ۱۰ سال منعقد می‌گردد و در صورتی که هیچیک از طرفین حداقل یکسال قبل از پایان اعتبار آن به صورت کتبی، طرف دیگر را از قصد خود پیرامون قطع اعتبار معاهده مطلع نسازد، خود به خود برای دوره‌های پنج ساله بعدی تمدید می‌شود.»
آنطور که کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در مسکو تیرماه امسال خبر داد پیشنویس قراداد جدید ۲۰ ساله میان ایران و روسیه اوایل امسال آماده شد. کاظم جلالی گفته «از آنجا که توافق قبلی ۲۰ سال پیش بود، نیاز بود که توافقنامه جدید با توجه به شرایط جدید منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین روند توسعه‌ای در ایران و روسیه نوین نگاشته شود.»
سفیر جمهوری اسلامی در مسکو گفته که «قرارداد با چین یک تفاهم‌نامه است، ولی قرار داد با روسیه موافقتنامه است که حتما نیازمند تصویب در مجلس شورای اسلامی است.»
وبسایت اویل پرایس که پیشتر نکاتی از «تفاهم‌نامه» ایرانفروشی به جمهوری خلق چین را منتشر کرده بود، آبان امسال نیز در گزارشی جزییات قرارداد ۲۰ ساله میان جمهوری اسلامی و روسیه را که بر بهره برداری و توسعه‌ی میدان بزرگ گازی چالوس در آب‌های سرزمینی ایران در دریای کاسپین متمرکز است منتشر کرد. بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی در ادامه سیاست «ایرانفروشی» سهم بزرگی از توسعه این میدان گازی را به روسیه واگذار کرده است. چین بهره‌بردار دومی است که از این میدان گازی ایران سهم می‌برد و در همین حال سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معتقد است امتیازی که از جیب ملت ایران به روسیه و چین پرداخته می‌شود، برای پیشبرد برنامه موشکی جمهوری اسلامی ضروری است!
در گزارش وبسایت اویل پرایس که به قلم سایمون واتکینز نوشته شده آمده که قرارداد توسعه و بهره‌برداری میدان عظیم گازی چالوس میان جمهوری اسلامی و روسیه تحت بخشی از «قرارداد ۲۰ ساله ایران و روسیه» امضا شده است. منابع آگاه به اویل پرایس گفته‌اند که بر اساس قرارداد امضاشده تقسیم سهام میدان گازی چالوس به این ترتیب است که شرکت‌های گازپروم و ترانس‌اویل روسیه در مجموع ۴۰ درصد، سی.ان.پی.سی و سی.ان.او.او.سی چین در مجموع ۲۸ درصد و شرکت اکتشاف و تولید خزر ایران (KEPCO) ۲۵ درصد سهم دارند.
یک منبع آگاه به اویل پرایس گفته بر اساس این قرارداد شرکت گازپروم روسیه مسئولیت کلی مدیریت توسعه و بهره‌برداری از میدان گازی چالوس را بر عهده خواهد داشت، شرکت ترانس‌اویل روسیه، حمل و نقل و عملیات مربوطه را انجام می‌دهد، شرکت سی.ان.پی.سی چین بخش عمده تأمین مالی و ارائه تسهیلات بانکی لازم را بر عهده گرفته و سی.ان.او.او.سی چین نیز مسئول تأمین قطعات زیرساخت و مهندسی است.
