درز اطلاعات مذاکرات تهران و واشنگتن به ریاض؛ پیام تهران به عربستان چه معنایی دارد؟
در حالی که روند گفت‌وگوهای هسته‌ای میان تهران و واشنگتن به مرحله‌ای حساس رسیده، عباس عراقچی، وزیر خارجه حکومت تهران، با اعلام تماس تلفنی با فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود، از اطلاع‌رسانی مستقیم به عربستان سعودی درباره محتوای این مذاکرات خبر داد. این اقدام، در شرایطی که منطقه در حال بازتعریف ائتلاف‌ها و موازنه‌های ژئوپولیتیکی است، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
به گفته عراقچی، وزیر خارجه عربستان از در جریان قرار گرفتن محتوای گفت‌وگوها ابراز رضایت کرده و ابراز امیدواری نموده که این رایزنی‌ها به نتایجی «مطلوب برای ایران و کل منطقه» منجر شود. این اظهارات نشان می‌دهد که تهران، برخلاف رویه سنتی خود، در حال گشودن درهای جدیدی از دیپلماسی منطقه‌ای با رقبای سابق خود است.
از سوی دیگر، استیو ویتکاف، نماینده دولت ترامپ در امور خاورمیانه و رئیس هیأت آمریکایی در گفت‌وگوهای مسقط، دور نخست مذاکرات را «مثبت و سازنده» توصیف کرده و تأکید نموده که اصل توافق آینده، بر راستی‌آزمایی از توانایی‌های غنی‌سازی ایران استوار خواهد بود، نه الزاماً برچیدن کامل برنامه هسته‌ای تهران.
این چرخش در موضع آمریکا، به‌ویژه از سوی جناحی چون دولت ترامپ که پیش‌تر به مواضع حداکثری معروف بود، می‌تواند نشانه‌ای از واقع‌گرایی جدید در سیاست ایالات متحده باشد. به نظر می‌رسد که واشنگتن، به‌ویژه در آستانه انتخابات، به دنبال توافقی سریع اما کنترل‌شده است؛ توافقی که بتواند جلوی حرکت ایران به‌سوی سلاح هسته‌ای را بگیرد، بدون آن‌که لزوماً زیرساخت‌های فنی این کشور را نابود کند.
در این میان، اطلاع‌رسانی تهران به عربستان می‌تواند حامل چند پیام است ؛جلب حمایت یا بی‌طرفی ریاض در روند توافق احتمالی با واشنگتن، ارسال سیگنال برای احیای مناسبات دوجانبه و مقابله با فشارهای اسرائیل از طریق کاهش نگرانی‌های عربستان نسبت به توافق.
گشودن این کانال ارتباطی، اگرچه صرفاً یک تماس تلفنی اعلام شده، اما در عمل نشان می‌دهد که حکومت تهران در تلاش است بازیگران کلیدی منطقه را وارد فرآیند جدیدی از موازنه و چانه‌زنی کند.
دور دوم گفت‌وگوها میان تهران و آمریکا قرار است بار دیگر در مسقط برگزار شود؛ همان شهری که در گذشته نیز زمینه‌ساز توافق هسته‌ای برجام بود. این تکرار میزبانی عمان، بار دیگر نقش این کشور را به‌عنوان واسطه‌ای بی‌طرف و قابل اعتماد برای هر دو طرف تأیید می‌کند.
با توجه به پیچیدگی‌های موجود، آینده این مذاکرات همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. اما نشانه‌های اخیر، از جمله تماس تهران با عربستان و انعطاف نسبی واشنگتن، نشان می‌دهد که طرف‌ها، هر چند با احتیاط، در حال آزمون دیپلماسی در مسیری متفاوت هستند.
