خامنه‌ای روی اره مذاکرات؛ هزینه‌های هسته‌ای و موشکی چگونه تهران را به مسقط کشاندند؟
در حالی‌که حکومت تهران همچنان بر تداوم غنی‌سازی اورانیوم و توسعه برنامه موشکی پافشاری می‌کند، دور تازه‌ای از گفت‌وگوهای حساس میان تهران و واشینگتن امروز، شنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، در مسقط آغاز شده است. این دور از مذاکرات، بیش از هر زمان دیگری تحت فشار واقعیت‌های داخلی و بحران‌های ساختاری حکومت تهران برگزار می‌شود؛ جایی که آیت‌الله خامنه‌ای در میانه بن‌بست هسته‌ای و فشارهای بین‌المللی، روی اره تصمیم‌گیری گرفتار مانده است.
هیئت مذاکره‌کننده تهران، به رهبری مجید تخت‌روانچی و کاظم غریب‌آبادی، در برابر تیمی آمریکایی به ریاست مایکل آنتوان، از چهره‌های منتقد توافق هسته‌ای برجام، قرار گرفته است. در مرکز این مذاکرات، موضوع غنی‌سازی اورانیوم به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اختلافات باقی‌مانده مطرح است؛ برنامه‌ای پرهزینه که میلیاردها دلار از منابع عمومی کشور را بلعیده، بی‌آنکه دستاورد ملموسی برای معیشت مردم به همراه داشته باشد.
در سطحی عمیق‌تر، این گفت‌وگوها نماد تقلای حکومت تهران برای گریز از بحرانی خودساخته است؛ بحرانی که هم در صحنه دیپلماسی و هم در حوزه اقتصاد، مشروعیت داخلی و توان چانه‌زنی بین‌المللی حکومت تهران را تضعیف کرده است. ادامه این وضعیت، به گفته ناظران، تنها گزینه‌های سخت‌تری را پیش روی رهبران تهران قرار خواهد داد.
با وجود تداوم مذاکرات، شکاف داخلی در حکومت تهران بر سر ادامه مسیر یا توقف برنامه موشکی و هسته‌ای نیز عمیق‌تر شده است. هزینه‌های سنگین این برنامه‌ها و ناکامی در کسب امتیازهای بین‌المللی، بسیاری از چهره‌های سیاسی را نسبت به ادامه این سیاست‌ها دچار تردید کرده است. اما همچنان رهبر حکومت تهران تلاش دارد با حفظ رویکرد تقابلی، امتیاز بیشتری از غرب بگیرد؛ راهبردی که تاکنون نه‌تنها موفق نبوده، بلکه تهران را بیش از پیش به انزوا کشانده است.
مذاکرات امروز در مسقط، اگرچه شاید به توافقی رسمی منتهی نشود، اما بازتابی است از وضعیت شکننده‌ای که حکومت تهران در آن قرار دارد؛ وضعیت مرددی میان جنگ، توافق یا فرسایش تدریجی.
