
تهدید جدید سپاه پاسداران؛ نمایش قدرت یا محاسبهای راهبردی؟
اعلام تهدید جدید از سوی سپاه پاسداران مبنی بر اجرای سومین حمله موشکی علیه اسرائیل در شرایطی مطرح میشود که تنشهای منطقهای میان تهران و تلآویو به بالاترین سطح خود در سالهای اخیر رسیده است. این تهدید در حالی عنوان شده که دو حمله قبلی ایران در آوریل و اکتبر ۲۰۲۴ با واکنش شدید اسرائیل و متحدانش روبهرو شد.
پیام تهران: پاسخ به فشارهای بینالمللی یا راهبرد تقابلی؟
سرتیپ علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران، در اظهارات اخیر خود اعلام کرد که «نیروی نظامی جمهوری اسلامی سومین حمله خود به خاک اسرائیل را به موقع اجرا خواهد کرد» و سپاه پاسداران این عملیات را «وعده صادق ۳» نامگذاری کرده است. این پیام از چند جهت قابل بررسی است:
-
نمایش قدرت داخلی و منطقهای:
این تهدید در زمانی مطرح میشود که حکومت تهران با فشارهای داخلی، بحران اقتصادی و اعتراضات گسترده مواجه است. برجستهسازی نقش سپاه پاسداران در مواجهه با اسرائیل میتواند به عنوان ابزاری برای تقویت انسجام داخلی و ایجاد همبستگی در میان نیروهای وابسته به حکومت مورد استفاده قرار گیرد. -
حمایت از گروههای نیابتی:
فدوی در سخنان خود به جنگ غزه و نقش حماس اشاره کرده و مدعی شد که اسرائیل در نبرد با این گروه «شکست خورده است». حضور نمایندگانی از حماس، حزبالله، جهاد اسلامی فلسطین، حوثیهای یمن و شبهنظامیان عراقی در مراسم سالگرد انقلاب اسلامی در تهران، نشاندهنده تقویت روابط میان تهران و گروههای نیابتی منطقهای است. ایران با اعلام آمادگی برای حمله مجدد، در واقع پیامی به این گروهها ارسال میکند که حمایت نظامی از آنها همچنان ادامه خواهد داشت. -
واکنش به اقدامات اخیر اسرائیل و آمریکا:
تهدید سپاه در شرایطی مطرح میشود که اسرائیل با پشتیبانی ایالات متحده به حملات هوایی علیه مواضع ایران در سوریه و حتی در داخل خاک ایران شدت بخشیده است. از سوی دیگر، مذاکرات برای آتشبس در غزه و فشارهای بینالمللی برای مهار تنشها، تهران را در موقعیتی قرار داده که میخواهد نشان دهد هنوز یک بازیگر فعال و غیرقابل پیشبینی در معادلات منطقهای است.
حمله سوم؛ تهدید واقعی یا ابزار فشار؟
ایران در دو حمله قبلی علیه اسرائیل، حدود ۵۰۰ موشک و پهپاد شلیک کرد، اما به دلیل عملکرد موثر سامانههای دفاعی اسرائیل و کمک آمریکا و متحدان منطقهای، آسیبهای جدی وارد نشد. در مقابل، پاسخ اسرائیل شامل بمباران مواضع حساس ایران بود که برخی تأسیسات تولید موشک و پهپاد را هدف قرار داد. حال پرسش اینجاست که آیا تهران واقعاً مایل به اجرای «وعده صادق ۳» است یا این تهدید صرفاً یک تاکتیک بازدارنده و ابزاری برای چانهزنی است؟
گزینههای محتمل:
- اگر تهران تصمیم بگیرد که تهدید خود را عملی کند، احتمالاً از موشکهای پیشرفتهتر و تاکتیکهای متفاوتی استفاده خواهد کرد. اما این اقدام میتواند به واکنش سختتر اسرائیل و متحدانش منجر شود.
- در صورت عدم اجرای حمله، این تهدید ممکن است به عنوان یک ابزار سیاسی برای تقویت موقعیت ایران در مذاکرات منطقهای و بینالمللی به کار رود.
خطر افزایش تنش یا مدیریت بحران؟
تهدید سپاه پاسداران برای حمله سوم به اسرائیل، در چارچوب تنشهای منطقهای و رقابت ژئوپلیتیک میان تهران و تلآویو معنا پیدا میکند. این تهدید میتواند به یک درگیری گستردهتر در منطقه منجر شود یا صرفاً بخشی از جنگ روانی و تلاش برای تغییر معادلات منطقهای باشد. با توجه به شرایط حساس منطقه، واکنش اسرائیل، آمریکا و بازیگران منطقهای در روزها و هفتههای آینده تعیینکننده خواهد بود.