تلاش حکومت تهران برای گسترش جنگ غزه به لبنان
به نظر می‌آید ایران درباره جنگ کنونی میان اسرائیل و حماس در غزه به تدریج در حال اتخاذ مواضع رادیکال‌تری است. این روند تصاعدی موضع ایران توسط حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در دیدار از بغداد، بیروت و دمشق، پایتخت کشورهای «محور» همچنین دوحه، پایتخت قطر به عنوان میانجی میان ایران و آمریکا پیوسته اعلام شده است.
با نزدیکی زمان حمله زمینی اسرائیل به شمال و وسط نوار غزه، لحن تهدیدهای ایران شدیدتر شد و همزمان با سفر امیرعبداللهیان به برخی کشورهای عربی (دو سفر پیاپی به لبنان) اقداماتی در دو جبهه جنوب لبنان و جولان نیز انجام شد.
در مقابل، آنتونی بلینکن هم سفرهای فشرده‌ای به چندین پایتخت عربی و دو سفر نیز به تل‌آویو، پایتخت اسرائیل انجام داد.
سفرهای دو وزیر خارجه ایران و آمریکا به کشورهای منطقه نشان داد که این دو کشور در حقیقت بازیگر اصلی منازعه کنونی در غزه هستند و گسترش یا کنترل دامنه جنگ در منطقه به بازی این دو بازیگر وابسته شده است.
بر این باورم که سخنان تهدیدآمیز امیرعبداللهیان در رسانه‌های عربی و جهانی جدی است و اقدامات حزب‌الله در جنوب لبنان شاهدی بر احتمال عملی‌کردن این تهدیدها است. اقدامات حزب‌الله هم با واکنش هیچ کدام از مسئولان ارشد لبنانی به‌ویژه نجیب میقاتی، نخست‌وزیر و عبدالله ابوحبیب، وزیر خارجه لبنان مواجه نشد.
به‌رغم این که سکوت مقامات لبنانی به‌دلیل حساسیت شرایط و اجتناب از درگیرشدن لبنان در منازعه کنونی است، با این حال میقاتی گفت که اتخاذ تصمیم به جنگ در اختیار دولت نیست و او و کابینه‌اش کاملا از این موضوع کنار گذاشته شده‌اند.
عبداللهیان در سخنان تهدیدآمیزش در روز یکشنبه 23 مهر گفت که «اگر تجاوز به غزه متوقف نشود، گسترش جبهه‌های جنگ بعید نیست و با گذشت هر ساعت از تجاوز، احتمال وقوع چنین شرایطی بیشتر می‌شود.» او افزود: «به رژیم صهیونیستی از طریق حامیانش (کشورهای اروپایی) پیام دادیم که اگر جنایت‌هایش را متوقف نکند، فردا بسیار دیر خواهد بود.» او ادامه داد: «در صورت حمله زمینی اسرائیل به غزه، هیچ کس نمی‌تواند ضامن شرایط بعد از آن باشد.»
چنین اظهاراتی تهدیدی مستقیم برای جنگ در چندین جبهه است، بدین معنا که تهران خواستار عدم حمله اسرائیل به «حماس» و غزه است چرا که احتمالا چنین حمله‌ای کل بازی را تغییر دهد. تهران خواستار نشان‌دادن «پیروزی» عملیات «طوفان الاقصی» است پیش از آن که اسرائیل هزینه چنین عملیاتی را برای حماس و غزه بیشتر از منافع آن تبدیل کند. ایران نیاز به این پیروزی دارد تا بتواند تسلط خود بر گروه‌های نیابتی و «محور» مورد حمایتش را ادامه بدهد.
نظر به آن چه رفت، آیا امکان عملی‌شدن تهدیدهای امیرعبداللهیان وجود دارد؟ به نظر می‌رسد گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به ایران در لبنان، سوریه تا یمن را می‌توان در شرایط کنونی وارد بازی کرد. اما اگر این جبهه‌ها فعال شدند، نجات غزه از اقدامات دیوانه‌وار اسرائیل به مسئله‌ای حاشیه‌ای تبدیل می‌شود. در صورت وقوع چنین جنگی، ایران و گروه‌های وابسته در یک طرف و آمریکا، اسرائیل و غرب در طرف دیگر قرار خواهند گرفت.
به همین دلیل، روزهای اندک پیش رو نقش مهمی در ارتقای منازعه کنونی به جنگی تمام عیار یا مهار وقوع چنین جنگی از سوی بازیگران اصلی خواهد داشت.
از چنین چشم‌اندازی، عملیات «طوفان الاقصی» را باید فراتر از نزاع حماس و اسرائیل تحلیل کرد و این عملیات از همان آغاز اهدافی بزرگتر، گسترده‌تر و خطرناک‌تری را دنبال می‌کرد.
نویسنده: علی حماده /منبع العربیه
