تایید رسمی خلع سلاح حزب‌الله؛ شرط آمریکا برای کمک مالی به بیروت
رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، در دیدار با هیئت آمریکایی رسماً اعلام کرد که خلع سلاح حزب‌الله از مطالبات جدی مسئولان لبنانی است و دولت در این مسیر تلاش خواهد کرد. این نخستین‌بار است که عالی‌ترین مقام سیاسی لبنان به صراحت چنین موضعی را در قبال گروهی اتخاذ می‌کند که سال‌ها یکی از بازیگران اصلی قدرت در ساختار سیاسی و امنیتی لبنان بوده است.
رئیس هیئت آمریکایی، که حامل پیامی از واشنگتن بود، در این دیدار تأکید کرد که خلع سلاح حزب‌الله و اجرای اصلاحات اقتصادی و ساختاری، پیش‌شرط دریافت کمک‌های مالی از سوی ایالات متحده به لبنان است. پیامی که نشان می‌دهد آمریکا، برخلاف رویکردهای گذشته، این‌بار خواهان اقدام عملی و ملموس از سوی دولت بیروت است.
موضع جدید رئیس‌جمهور لبنان نشان از تغییر جدی در نگاه حاکمیت به نقش حزب‌الله دارد. در حالی‌که این گروه از زمان پایان جنگ داخلی تاکنون خود را “نیروی مقاومت” در برابر اسرائیل معرفی کرده، منتقدان داخلی و بین‌المللی آن را به ایجاد دولت درون دولت، گروگان‌گیری سیاست خارجی لبنان و اجرای دستورکارهای منطقه‌ای حکومت تهران ایران متهم می‌کنند.
بحران اقتصادی شدید، فروپاشی زیرساخت‌ها، مهاجرت بی‌سابقه نخبگان و کاهش اعتماد عمومی، دولت لبنان را ناگزیر کرده تا برای دریافت کمک‌های خارجی، به بازنگری در مناسبات داخلی بپردازد؛ و مهم‌ترین مانع در این مسیر، نقش نظامی و امنیتی حزب‌الله است.
از سوی دیگر، این موضع‌گیری می‌تواند تنش‌های داخلی را افزایش دهد. چراکه حزب‌الله با نفوذ سیاسی بالا و پایگاه اجتماعی قابل توجه، خلع سلاح را به‌منزله تهدید موجودیتی تلقی خواهد کرد و ممکن است واکنش‌های تند سیاسی یا حتی میدانی از سوی این گروه و متحدانش شکل گیرد.
این تحول می‌تواند آغاز فصل تازه‌ای در روابط لبنان با غرب و نهادهای مالی بین‌المللی باشد؛ اما تحقق آن مشروط به اراده سیاسی و انسجام داخلی است. سؤال کلیدی آن است که آیا دولت لبنان خواهد توانست در برابر قدرت فراحاکمیتی حزب‌الله ایستادگی کند؟ یا همچون موارد پیشین، این وعده‌ها نیز در پیچ‌وخم توازن قوای داخلی و فشارهای خارجی بی‌اثر خواهد ماند؟
در هر صورت، این نخستین بار در سال‌های اخیر است که بحث خلع سلاح حزب‌الله نه در سطح رسانه یا اپوزیسیون، بلکه از زبان رئیس‌جمهور لبنان مطرح می‌شود؛ نشانه‌ای از آنکه بحران اقتصادی ممکن است به تدریج معادلات سیاسی دیرینه لبنان را نیز بازنویسی کند.
