
بنیاد دفاع از دموکراسیها: خلع سلاح هستهای حکومت تهران تنها راه تأمین امنیت آمریکا
بنیاد دفاع از دموکراسیها، اندیشکدهای مستقر در واشنگتن دیسی که بر مسائل امنیت ملی و سیاست خارجی تمرکز دارد، در گزارشی جامع به تحلیل وضعیت هستهای حکومت تهران و تهدیدات آن برای امنیت ایالات متحده پرداخته است. در این گزارش، نویسندگان با ارزیابی سوابق حکومت تهران و تجربیات پیشین از توافق هستهای موسوم به برجام، بر این نکته تأکید دارند که تنها راه حل برای تضمین امنیت آمریکا و جلوگیری از تهدیدات هستهای ایران، خلع سلاح هستهای کامل و قابل راستیآزمایی این کشور است.
این گزارش به قلم بهنام بنطالبلو، اورد کیتری و آندریا استریکر، نقشه راهی برای برچیدن دائمی برنامه تسلیحات هستهای ایران ارائه میدهد. آنها تأکید دارند که هرگونه توافق با جمهوری اسلامی باید فراتر از کنترل تسلیحاتی باشد و شامل از بین بردن کامل برنامه غنیسازی اورانیوم و پلوتونیوم، همچنین محدود کردن برنامه موشکهای بالستیک حکومت تهران شود.
نویسندگان این گزارش، شفافیت کامل و پاسخگویی ایران در قبال فعالیتهای هستهای خود را الزامی میدانند و تأکید دارند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید به طور کامل بر سایتهای هستهای و نظامی ایران نظارت داشته باشد. به گفته آنها، این نظارت و دسترسی “هر زمان و هر مکان” باید پایهگذار هر توافق احتمالی باشد تا اطمینان حاصل شود که جمهوری اسلامی هیچگونه فعالیت پنهانی در راستای توسعه سلاحهای هستهای نخواهد داشت.
آنها در ادامه استدلال کردهاند که در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ و پس از خروج آمریکا از برجام، ایران برنامه هستهای خود را به سرعت گسترش نداد. اما با روی کار آمدن جو بایدن و کنار گذاشتن سیاست “فشار حداکثری”، ایران احساس کرد که میتواند اقدامات خود را تشدید کند. تحلیلگران بنیاد دفاع از دموکراسیها معتقدند که جمهوری اسلامی تنها زمانی به عقبنشینی خواهد کرد که احساس کند قدرت آمریکا را به درستی میبیند.
در این گزارش همچنین به محدودیتهای توافق هستهای برجام اشاره شده است. این توافق نتوانست به طور دائم راههای ایران برای دستیابی به سلاح هستهای را مسدود کند و در عین حال به رشد سریع زرادخانه موشکی ایران بیتوجه بود. نویسندگان گزارش به دولت آمریکا توصیه کردهاند که از هرگونه توافق مشابه برجام اجتناب کرده و تأکید دارند که باید بر یک توافق جامعتر که شامل تمامی جوانب تهدید هستهای و موشکی ایران باشد، تمرکز شود.
دولت ترامپ، پس از بازگشت به کاخ سفید، سیاست “فشار حداکثری” را دوباره احیا کرده و خواستار توافقی جامع با ایران است. در مقابل، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، هرگونه مذاکره با آمریکا را ممنوع اعلام کرده است. در همین حال، وضعیت اقتصادی ایران به دلیل تنشهای شدید با غرب و محدودیتهای بینالمللی به شدت وخیمتر شده است.
چند روز پیش، دونالد ترامپ در پیامی به رهبران جمهوری اسلامی اعلام کرد که هنوز برای مذاکره امیدوار است و گفت تنها دو گزینه پیش روی ایران وجود دارد: دستیابی به یک توافق جامع یا اقدام نظامی. مقامات دولت آمریکا نیز به تازگی اعلام کردهاند که واشنگتن به شدت به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای متعهد است.
این گزارش تحلیلگران بنیاد دفاع از دموکراسیها را به سمت تأکید بر لزوم فشار بیشتر به حکومت تهران هدایت کرده است، چرا که تنها در صورت اعمال فشار مداوم و شرایط مشخصتر، امکان جلوگیری از تهدیدات هستهای ایران و حفظ امنیت جهانی و منطقهای فراهم میشود.