بندر باستانی «سینیز» در استان بوشهر

سینیز یا شینیز بندری باستانی در بخش امام حسن کنونی واقع در شهرستان دیلم استان بوشهر بوده‌است که در ناحیه شمالی استان بوشهر میانه دو بندر مهروبان و جنابه (گناوه) قرار داشته و صنعت پارچه‌بافی آن شهرتی جهانی داشته، متون ادبی از بزرگان سینیز به‌خوبی یاد کرده‌اند.

بندر سینیر به همراه غربی‌ترین بندر استان بوشهر یعنی بندر «مهروبان» (بندر هندیجان کنونی) و تا شرقی‌ترین بندر یعنی بندرهای سیراف و نای‌بند، همه بندرهای باستانی قدیمی و استراتیژیک استان بوشهرند. بنادر مهروبان وسینیز از منضمات ریشهر باستانی یا ریو اردشیر کهن بوده‌اند.

بندر سی‌نیز از بنادر زیبای استان بوشهر و از بنادر معروف شهرستان دیلم است. در دوره‌ی ساسانیان شهر متمدن سی‌نیز، در جایگاهی ویژه از علم، فرهنگ، هنر و تمدن قرار داشت. این موضوع به حدی قابل اهمیت بود که در سی‌نیز، یک مرکز علمی (دانشگاه) و کتابخانه‌ای بزرگ هم ساخته شده بود.

 از نظر وضعیت دریایی، کشاورزی و صنعتی نیز، شهر سی‌نیز، دارای اوضاع مناسب و محصولات فراوان بوده است. پنبه‌ی مصری از عمده‌ترین واردات به این بندر بوده و کشت کتان و کارگاه‌های بافندگی و روغن چراغ، از جمله کالاهای پُر رونق آن بوده است. تجارت دریایی بندر سی‌نیز با نقاط جهان از جمله روم، مصر، هند، بصره و چین صورت می‌گرفته است. آب‌انبار قدیمی شهر تاریخی سی‌نیز، از آثار مشهور آن است که بسیار زیبا است.

برخی از آثار مربوط به خرابه‌هاى بندر سى‌نيز هم امروز باقى مانده است. اين منطقه تا سال 321 هجرى قمرى که مصادف با آغاز شورش قرمطيان بود، بندرى آباد و پررونق به شمار مى‌رفت. در اين سال قرمطيان آن را ويران کردند و ديگر هرگز آبادانى پيشين خود را باز نيافت. به همین دلیل است که امروزه این بندر به صورت متروکه درآمده است.

سینیز یکی از محوطه های تاریخی – باستانی قسمت شمالی استان بوشهر است. تل و تپه های بجا مانده از شهر تاریخی سینیز (شینیز) در بندر امام حسن و حومه دیده می شود. آثار خرابه های بندر سی نیز، در حدود 20 کیلومتری بندر دیلم در حوالی خور امام حسین که امروزه یکی از مراکز تأسیسات نفتی جنوبه، باقی مونده. این منطقه تا سال 321 هجری قمری که همزمان با آغاز شورش قرمطیان بود بندری آباد و پررونق به شمار می رفته. در این سال قرمطیان آن را ویران کردند و دیگر هرگز آبادانی پیشین خود را باز نیافت.