اهدای جایزه پناهندگان ملل متحد به وکیل صربی که حمایت از پناهجویان را با خانواده ایرانی آغاز کرد 

نیکلا کوواچویچ ده سال پیش، زمانی که تنها ۲۲ سال داشت با یک خانواده پناهجوی ایرانی دیدار کرد و پس از آن ملاقات تصمیم گرفت فعالیت حرفه‌ای خود را وقف دفاع از حقوق پناهجویان کند. این وکیل مدافع حقوق بشر پنجشنبه ۷ اکتبر جایزه کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد موسوم به «نانسن» را رسما دریافت می‌کند.

آقای کوواچویچ ۳۲ ساله می‌گوید در شرایط کنونی، زمانی که هزاران پناهجو در مرز بلاروس و لهستان سرگردانند و هزاران شهروند افغانستان به دست سرنوشت رها شده اند، دفاع از حقوق پناهجویان و آوارگان از همیشه مهم‌تر است.

این وکیل مدافع سرشناس با یادآوری خاطره خود از دیدار با خانواده پناهجوی ایرانی می‌گوید: «اگر با آدم‌هایی که همه چیزشان را از دست داد‌ه‌اند رابطه برقرار کنید، وقتی با شما حرف می‌زنند، چیزی بین آن‌ها و شما رد و بدل می‌شود؛ چیزی از جنس انرژی، محبت یا احساس انسانی. این احساس باورنکردنی است.»

در سال‌های گذشته نیکلا کوواچویچ به‌ویژه دفاع از شمار گسترده‌ای از کردهای رانده شده از ترکیه را در صربستان برعهده گرفت.

در یک دهه گذشته و به‌ویژه پس از آغاز جنگ داخلی در سوریه و ناآرامی عراق و افغانستان شمار پناهجویان در اروپا به شدت افزایش یافته است. همزمانی این چالش با دشواری‌های اقتصادی جدید و بی‌اعتمادی به نهاد دولت، دست احزاب راسط افراطی را برای انداختن همه تقصیرها به گردن مهاجرت و مهاجران، باز کرده است. آقای کوواچویچ نسبت به تشدید این احساسات هشدار می‌دهد و می‌گوید اگر اروپایی‌ها از حقوقی که در پی جنگ جهانی دوم برای پناهجویان در نظر گرفتند، بگذرند دیگر اساس و بینانی برای ما باقی نخواهد ماند.

صربستان یکی از گذرگاه‌های پناهجویان خاورمیانه و غرب آسیا به سوی اتحادیه اروپا است. جریان‌های مهاجرستیز در این کشور که همچنان با مشکلات پرشمار اقتصادی و سیاسی دست و پنچه نرم می‌کند، بسیار قدرتمندند.

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در بیانیه خود درباره اهدای جایزه امسال آورده است: « نیکلا کوواچویچ تلاشی فوق‌العاده برای بهبود روند درخواست پناهندگی در صربستان از خود نشان داده است. او به موکلانش برای یافتن سرپناه، کار و دسترسی به آموزش‌ و پرورش کمک کرده است. عزم جزم او امید‌ پناهجویان به یک زندگی بهتر را زنده کرده است.»

این نخستین بار است که جایزه دفاع از حقوق پناهجویان و پناهندگان سازمان ملل متحد به یک شهروند اروپایی اهدا می‌شود. آن‌هم شهروندی از صربستان؛ کشوری که مانند دیگر کشورهای بالکان میانه خوبی با پناهجویان ندارد. این در حالی است که بالکان در دهه ۱۹۹۰ و در جریان جنگ‌‌های تجزیه یگوسلاوی، یکی از مناطق عمده مهاجرفرست به دیگر کشورهای اروپایی بود.

آقای کوواچویچ این تاریخ را همواره به یاد می‌آورد و می‌گوید: «همه انسان‌ها پتانسیل آن را دارند که روزی پناهجو شوند.»