افشاء سند «سرّی» هزینه ۵۰ میلیارد دلاری حکومت تهران در جنگ سوریه
یک سند «سرّی» از حکومت تهران افشاء شده که از ۵۰ میلیارد دلار پولی که برآورد شده حکومت تهران در جنگ داخلی سوریه هزینه کرده است، تنها تکلیف بازپرداخت حدود ۱۸ میلیارد دلار مشخص شده، آن هم نه به صورت نقد بلکه در قالب پروژهها و طرحهایی که نه توجیه فنی و اقتصادی آنها مشخص است و نه ضمانت اجرایی دارند.
اسناد محرمانهای که اردیبهشت امسال گروه «قیام تا سرنگونی»، نزدیک به سازمان مجاهدین خلق، منتشر کرد، نشان میداد بودجهای که حکومت تهران طی ۱۰ سال در جنگ داخلی سوریه هزینه کرده است، از «پنجاه میلیارد دلار» فراتر میرود؛ اکنون این گروه سند دیگری را منتشر کرده که نشان میدهد طلب حکومت تهران از سوریه بهسختی قابل بازگشت است.
سند جدید که مُهر «سرّی» بر آن دیده میشود، گزارشی است با عنوان «تعیین تکلیف سرمایهگذاری حکومت تهران در سوریه و بازپرداخت بدهیها» که معاونت هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیسجمهور در بهمن ۱۴۰۱ تهیه کرده و بررسی آن نشان میدهد هیچ اطمینانی در مورد اجرای برخی پروژههای تعریفشده وجود ندارد.
طبق این سند در بخش مطالبات غیرنظامی، اعلام شده که حکومت تهران در مدت ۱۰ سال جنگ داخلی در سوریه علاوهبر صادرات نفت خطوط اعتباری و «سایر مبالغ پرداختی» به این کشور پرداخت کرده است. یعنی حکومت تهران، علاوهبر نفت، پول نقد هم به دولت بشار اسد پرداخت کرده است.
در این گزارش تصریح شده که در نتیجهٔ سندی که به امضای وزیر اقتصاد و تجارت سوریه و وزیر سابق راه و شهرسازی حکومت تهران (رستم قاسمی) در مهرماه ۱۴۰۱ به امضا رسیده، قرار است که طی یک جدول زمانی ۵۰ ساله حدود ۱۸ میلیارد دلار از بدهیهای بخش غیرنظامی حکومت تهران پرداخت شود.
در ۱۰ سال نخست جنگ داخلی سوریه که نیروی قدس سپاه پاسداران نیز در آن مشارکت داشت، بر اساس گزارش سازمان ملل، «بیش از ۳۰۷ هزار غیرنظامی» کشته شدند. این جنگ همچنین ۱۲ میلیون آواره بر جای گذاشت و در نتیجهٔ ویرانی شهرها، بنیانهای اقتصادی این کشور تخریب شد و براساس برخی گزارشها حدود ۸۰ درصد جمعیت این کشور به زیر خط فقر سقوط کرد.
پیروزی نظامی و نیمهکارهٔ رژیم اسد در جنگ داخلی سوریه برای ایران هم البته نتیجه مطلوبی نداشت، چه آنکه حالا مشخص شده که ۵۰ سال طول میکشد تا بخشی از ۵۰ میلیارد دلار ثروت عمومی ایران که میتوانست زیربنای توسعهٔ ایران باشد، به کشور بازگردد و همین مقدار هم نه به قطع و یقین که با اما و اگرهایی که در همین سند در مورد آنها توضیح داده شده است.
در جنگ داخلی سوریه حضور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در حمایت از بشار اسد بهدستور علی خامنهای، و با فرماندهی قاسم سلیمانی، صورت گرفت و بهگفتهٔ برخی کارشناسان «بزرگترین عملیات نظامی حکومت تهران در خارج از مرزهایش» بود.