اتاق واحد، روایت‌های متضاد؛ آغاز گفت‌وگوهای مستقیم حکومت تهران و آمریکا در عمان، با پنهان‌کاری رسانه‌ای تهران
در آستانه برگزاری دور تازه‌ای از مذاکرات هسته‌ای میان حکومت تهران و ایالات متحده، یک مقام آمریکایی به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که هیئت‌های مذاکره‌کننده دو کشور در یک اتاق مشترک در عمان حضور خواهند داشت؛ خبری که به‌وضوح از آغاز دوباره گفت‌وگوهای مستقیم و رسمی میان دو دشمن دیرینه خبر می‌دهد. این تحولی استراتژیک در روابط دو کشور که می‌تواند به تغییرات مهم در سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی منجر شود.
با این حال، روایت رسمی از سوی رسانه‌های وابسته به حکومت تهران کاملاً متفاوت است. یک مجری تلویزیون دولتی در پخش زنده هشدار داد که هیچ تصویری از دیدار چهره به چهره میان نمایندگان ایران و آمریکا نباید منتشر شود و تأکید کرد این امر در سطح رسمی تأیید شده است. این دوگانگی در روایت‌ها، بار دیگر نشان می‌دهد که رژیم تهران تلاش دارد واقعیت مذاکرات را پشت پرده سانسور رسانه‌ای پنهان کند. این اختلاف در روایت‌ها نه تنها نشان‌دهنده تلاشی برای مدیریت افکار عمومی است، بلکه تأکید بر عدم تمایل حکومت تهران به نشان دادن همکاری‌های مستقیم با آمریکا در چشم مردم و مخالفان داخلی است.
انتخاب عمان به‌عنوان میزبان مذاکرات تازه، امری بی‌سابقه نیست؛ این کشور در سال‌های گذشته نیز بارها نقش میانجی را در گفت‌وگوهای غیرعلنی ایفا کرده است. عمان به‌عنوان یک کشور بی‌طرف با روابط خوب هم با ایران و هم با آمریکا، توانسته است به محلی مناسب برای چنین گفت‌وگوهایی تبدیل شود. اما نکته قابل توجه این است که این بار گفت‌وگوها تحت شرایطی حساس‌تر از گذشته برگزار می‌شود. به نظر می‌رسد که حکومت تهران با توجه به فشارهای اقتصادی و سیاسی داخلی، مایل است از این فرصت برای کاهش تنش‌ها استفاده کند، هرچند که همزمان نمی‌خواهد به‌طور علنی به پذیرش مذاکرات مستقیم با آمریکا اعتراف کند.
در مقابل، ایالات متحده نیز با دیدگاه‌هایی متفاوت از گذشته وارد این مذاکرات شده است. به نظر می‌رسد که هدف آمریکا از آغاز این گفت‌وگوها، دستیابی به یک توافق هسته‌ای موقت و در نهایت تضمین پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای خود باشد. از سوی دیگر، فشارهای فزاینده در منطقه، به‌ویژه در خصوص تحولات در سوریه و عراق، می‌تواند انگیزه‌ای دیگر برای واشنگتن باشد تا از طریق این مذاکرات فشارهای منطقه‌ای را کاهش دهد.
در نهایت، سوالی که همچنان باقی می‌ماند این است که آیا ایران و آمریکا قادر خواهند بود به‌طور واقعی در مذاکرات مستقیم به توافقی دست یابند، یا این که اختلافات بنیادین همچنان مانع از پیشرفت خواهد شد. اگرچه چنین مذاکراتی می‌تواند به کاهش تنش‌ها کمک کند، اما هر دو کشور با مسائل داخلی و بین‌المللی پیچیده‌ای روبه‌رو هستند که می‌تواند به‌راحتی این مسیر را پیچیده‌تر کند.
از آنجا که حکومت تهران به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و هسته‌ای تحت فشار شدید قرار دارد، ممکن است تلاش برای دستیابی به توافق در این شرایط به‌عنوان یک استراتژی برای مدیریت بحران داخلی تلقی شود. از سوی دیگر، آمریکا که به‌طور پیوسته نگرانی‌هایی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و رفتار منطقه‌ای این کشور دارد، ممکن است شرایط جدیدی را برای هرگونه توافق اعمال کند.
به‌طور کلی، این مذاکرات می‌تواند آغازگر تغییرات مهمی در روابط دو کشور باشد، اما در عین حال، شرایط پیچیده سیاسی، اقتصادی و نظامی هر دو طرف می‌تواند روند این مذاکرات را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کند.
عیسی بندر
