آیا فشار حداکثری جدید ترامپ می‌تواند حکومت تهران را تغییر دهد؟
با امضای یک فرمان اجرایی جدید توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، سیاست فشار حداکثری علیه حکومت تهران بار دیگر احیا شد. این فرمان که در هم‌زمانی با دیدار نخست‌وزیر اسرائیل امضا گردید، به افزایش تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی بر تهران اشاره داشت. ترامپ در این مراسم اعلام کرد که هدف از این تحریم‌ها، به صفر رساندن صادرات نفت ایران و کاهش ظرفیت حکومت تهران در تأمین مالی تروریسم در منطقه و جهان است.
تحریم‌های گسترده و هدف قرار دادن اقتصاد ایران
در دوران اول ریاست‌جمهوری ترامپ، تحریم‌های شدید اقتصادی موجب کاهش شدید صادرات نفت جغرافیای ایران شد، به‌طوری که حکومت تهران حتی در بازار سیاه، قادر به فروش بیش از ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز نبود. حال با بازگشت این سیاست، دولت آمریکا تلاش دارد صادرات نفت را به صفر برساند و به ویژه، مشتریان اصلی حکومت تهران نظیر چین را از خرید نفت منصرف کند. در کنار این اقدامات، محموله‌های نفتی شناور در آب‌ها شناسایی و توقیف خواهند شد و همچنین معافیت‌های تحریمی لغو می‌شود.
هدف اصلی؛ توقف برنامه هسته‌ای حکومت تهران
ترامپ تأکید کرد که هدف اصلی این فشارها، جلوگیری از دستیابی حکومت تهران به سلاح هسته‌ای است. وی اذعان داشت که ایالات متحده برای تحقق این هدف، تمامی اقدامات لازم را انجام خواهد داد. علاوه بر برنامه هسته‌ای، فعالیت‌های منطقه‌ای سپاه پاسداران و برنامه‌های استراتژیک حکومت تهران نیز جزو اهداف تحریم‌ها قرار گرفته است.
واکنش تهران؛ تأکید بر “فتوا” و شکست فشار حداکثری
مقامات حکومت تهران با اعلام شکست این سیاست، به این فرمان واکنش نشان دادند. وزیر خارجه حکومت تهران تأکید کرد که سیاست فشار حداکثری ترامپ همانند گذشته شکست خواهد خورد. همچنین، معاون اول رئیس‌جمهور حکومت تهران با اشاره به فتواهای دینی در مورد برنامه هسته‌ای، تأکید کرد که حکومت تهران همچنان بر اصول خود ایستاده است.
ادامه تنش‌ها؛ آینده روابط تهران و آمریکا چه خواهد شد؟
این تصمیم ترامپ در شرایطی اتخاذ شده که حکومت تهران طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اورانیوم غنی‌شده کافی برای ساخت چهار سلاح هسته‌ای در اختیار دارد. این مسئله نگرانی‌های بین‌المللی را به‌ویژه در میان مقامات نظامی تهران افزایش داده است. برخی از تحلیل‌گران معتقدند که مقاومت اقتصادی تهران در برابر فشارهای آمریکا نمی‌تواند ضامن بقای حکومت باشد. همچنین پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری، موجب کاهش فشارها بر تهران شد، اما با بازگشت تحریم‌ها، آینده روابط تهران و آمریکا همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
بازگشت سیاست فشار حداکثری، به‌طور قابل توجهی روابط تهران و آمریکا را وارد مرحله‌ای جدید کرده است. آمریکا تلاش دارد با شدت بیشتری بر توقف برنامه هسته‌ای تهران اصرار کند، در حالی که حکومت تهران همچنان بر مواضع خود ایستاده است. آینده دیپلماسی و اقتصاد حکومت تهران تحت این شرایط، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و باید دید که آیا فرصتی برای مذاکرات مجدد فراهم خواهد شد یا نه.
نویسنده: عیسی بندر
