تش قدرت بین جمهوری آذربایجان و حکومت تهران هرچند که به نفع جمهوری آذربایجان است، اما تهران نمی‌خواهد تنش را به مرحله درگیری نظامی مستقیم برساند، زیرا تهران مشغول دیگر پرونده‌های داخلی و خارجی خود است و تمایلی برای ایجاد تنشی جدید ندارد . برنامه ای که تحت نظارت واشنگتن در خاورمیانه ایجاد شده و در وهله اول هدفش محدود کردن حکومت تهران در پروژه هسته‌ای و کاهش نفوذ منطقه‌ای آن است.
سفیر سابق حکومت تهران در باکو نیز به نوبه خود به افزایش نزدیکی باکو و تل آویو از یک سو و خصومت تاریخی حکومت تهران و اسرائیل را دلیل ایجاد تنش در آذربایجان عنوان کرده است.
برای اثبات این ادعا می توان مروری داشت به تاریخچه روابط میان آذربایجان و حکومت تهران.
لذا می توان گفت که بعد از استقلال آذربایجان، موضوعات حل نشده و اختلاف زیادی بین باکو و تهران وجود داشته است، از جمله «اختلاف بر سر تعیین مرزهای آبی دریای خزر» و «اختلافات ایدئولوژیکی».
شایان ذکر است که باکو یک مدل حکومتی سکولار را اتخاذ می کند که با الگوی حکومت آخوندی تهران مخالف است.
ریشه اختلافات تهران و باکو به قرن نوزدهم برمی گردد. جایی که اتحاد جماهیر شوروی آذربایجان را تحت قلمرو خود دراورد. و پس از انحلال شوروی و با وجود استقلال آذربایجان در سال 1991، روابط دو کشور در دهه‌های گذشته بین آرامش و تشدید تنش در نوسان بوده است. مناقشه منطقه استراتژیک قره باغ از یک سو و همکاری تنگاتنگ آذربایجان با اسرائیل موجب خشم حکومت تهران شده است.
در این بحبوحه رسانه های حکومت تهران هم با تیتر هایی از جمله “باکو با آتش بازی می کند” و برخی دیگر باکو را به اتخاذ سیاست ضد تهران متهم می کنند، در حالی که برخی از کارشناسان و پژوهشگران سیاست تل آویو را که شبیه سیاست حکومت تهران در ایجاد پایگاه در مرزهای دشمن است، برجسته کرده اند.
این تشدید بحران قابل توجه در مواضع حکومت تهران و آذربایجان سوالات متعددی را در مورد ماهیت روابط تاریخی حکومت تهران و آذربایجان روشن می کند و علل واقعی بحران ایجادشده و اینکه تهران در نتیجه نزدیکی آذربایجان و اسرائیل از چه چیزی می ترسد، پر رنگ تر می شود.
روزنامه «هاآرتص» یکشنبه گذشته فاش کرد که تحقیقات نشان می دهد که اسرائیل میلیاردها دلار تجهیزات جنگی را در ازای نفت به آذربایجان فروخته است.
شایان ذکر است که در هفت سال گذشته 92 پرواز از اسراییل به خاک آذربایجان صورت گرفته است. هواپیماهای باری متعلق به شرکت “سیلکوی” آذربایجان در فرودگاه اردوگاه نظامی در جنوب اسرائیل به منظور انتقال محموله های اسلحه و مهمات از اسرائیل به آذربایجان، جایی که دو کشور به مدت 20 سال با یک اتحاد استراتژیک مرتبط هستند صورت گرفته است.
این روزنامه گزارش داده است که یک هواپیما قبل از پرواز به پایگاه خود در باکو، در فرودگاه اوودا فرود آمد که این هواپیما توانایی بالایی برای ردیابی و نظارت بر آنچه در حکومت تهران اتفاق می‌افتد، را دارد. طی عملیاتی توسط موساد، آرشیو هسته ای حکومت تهران بیوده شد و افشا کردند که اسرائیل برای حمله به تاسیسات هسته ای حکومت تهران از طریق خاک آذربایجان صورت گرفته است.
حکومت تهران باعادی سازی حادثه حمله به سفارت آذربایجان وبرای عدم بهره‌برداری توسط کشورهای خارجی، خاطرنشان کردند که تخلیه سفارت باکو در تهران مدت کوتاهی پس از افتتاح سفارت آذربایجان در “اسراییل” صورت گرفت.
