
آیا اسرائیل عملیات نظامی علیه برنامه هستهای حکومت تهران را آغاز کرده است؟
مقالهای که اخیراً در انیستیتو واشینگتن منتشر شده، حاکی از آن است که اسرائیل احتمالاً روند عملیاتی خود را علیه برنامه هستهای حکومت تهران آغاز کرده است. این مؤسسه، که بهعنوان یکی از مهمترین مراکز پژوهشی در حوزه سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا شناخته میشود، تأکید دارد که یک کارزار نظامی گسترده و چندوجهی علیه تأسیسات هستهای حکومت تهران، به برنامهریزی و محاسبات پیچیده نیاز دارد؛ اما حملات اخیر اسرائیل به داخل ایران، احتمالاً مرحله ابتدایی این عملیات را شکل داده است.
آغاز عملیات یا هشدار به حکومت تهران؟
اسرائیل طی سالهای گذشته، بهویژه پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، سیاست مهار و خرابکاری در برنامه هستهای حکومت تهران را بهشکل حملات سایبری، ترور دانشمندان هستهای، و حملات هدفمند به مراکز حساس دنبال کرده است. با این حال، آنچه در گزارش انیستیتو واشینگتن مطرح شده، نشاندهنده تغییری بنیادی در راهبرد تلآویو است. این گزارش دو حمله اخیر به داخل خاک جغرافیای ایران را بخشی از مقدمهای برای حملهای گستردهتر توصیف میکند.
پیامدهای حملات احتمالی برای منطقه
چنین راهبردی از سوی اسرائیل، تنشهای منطقهای را به سطحی بیسابقه خواهد کشاند. هرگونه اقدام نظامی گسترده علیه تأسیسات هستهای حکومت تهران، میتواند واکنشهای تلافیجویانه از سوی تهران و گروههای نیابتی آن، نظیر حزبالله لبنان و گروههای شبهنظامی در سوریه و عراق را در پی داشته باشد. یکی از اهداف اسرائیل از حملات اولیه، سنجش میزان آمادگی و واکنش تهران در برابر چنین تهدیداتی است.
سناریوهای پیشرو: آیا رویارویی مستقیم محتمل است؟
اگرچه اسرائیل از نظر نظامی، اطلاعاتی و لجستیکی برای حملات محدود به ایران آمادگی دارد، اما ورود به یک جنگ مستقیم، ریسکهای بزرگی برای تلآویو خواهد داشت. از سوی دیگر، حکومت تهران نیز بهدنبال محدود کردن دامنه درگیریها و جلوگیری از یک جنگ تمامعیار است؛ چراکه اقتصاد متزلزل و نارضایتی داخلی، توانایی جمهوری اسلامی را برای مقابله با چنین جنگی کاهش داده است.
تحلیل انیستیتو واشینگتن، نشاندهنده آغاز مرحله جدیدی از رویارویی اسرائیل و حکومت تهران است؛ مرحلهای که ممکن است تنها به حملات محدود ختم نشود و در صورت تداوم، منطقه را به آستانه درگیریهای گستردهتر بکشاند. اگرچه حملات اسرائیل به تهران تازگی ندارد، اما تشدید عملیات نظامی مستقیم میتواند نشاندهنده تغییری مهم در استراتژی تلآویو باشد—استراتژیای که ممکن است مسیر آینده تحولات خاورمیانه را دگرگون کند.