وزارت خزانه‌داری ایالات متحده روز پنجشنبه ۱۸ بهمن یک شبکه بین‌المللی را که میلیون‌ها بشکه نفت خام حکومت تهران را به چین منتقل می‌کرد، تحریم کرد.
بر اساس بیانیه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC)، این نفت به نمایندگی از ستاد کل نیروهای مسلح حکومت تهران و شرکت تحریم‌شده سپهر انرژی جهان‌نما پارس به چین ارسال می‌شد.
تحریم‌های جدید آمریکا علیه شبکه نفتی حکومت تهران؛ ضربه‌ای به اقتصاد جنگ‌افروزانه
ایالات متحده بار دیگر شبکه مالی حکومت تهران را هدف قرار داده و این بار تحریم‌های گسترده‌ای را علیه یک شبکه بین‌المللی که میلیون‌ها بشکه نفت خام ایران را به چین منتقل می‌کرد، اعمال کرده است. این اقدام نشان می‌دهد که واشنگتن در مقابله با منابع مالی حکومت تهران برای تأمین برنامه‌های نظامی و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده‌اش مصمم است.
هدف از تحریم‌ها؛ جلوگیری از تأمین مالی گروه‌های نیابتی
وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای تأکید کرده که درآمدهای نفتی حکومت تهران همچنان برای برنامه هسته‌ای، تولید موشک‌های بالستیک و پهپادهای مرگبار و حمایت از گروه‌های نیابتی تروریستی مانند حماس، حزب‌الله و حوثی‌ها هزینه می‌شود. این تحریم‌ها نشان می‌دهد که آمریکا قصد دارد نه‌تنها مسیرهای مالی حکومت تهران را مسدود کند، بلکه مانع از ادامه حمایت‌های مالی این رژیم از گروه‌های مسلح در منطقه شود.
این تحریم‌ها همچنین تأکیدی بر راهبرد بلندمدت واشنگتن در هدف‌گیری زیرساخت‌های اقتصادی حکومت تهران است؛ راهبردی که تاکنون شامل تحریم‌های نفتی، مالی و بانکی بوده و حالا با تمرکز بر ناوگان‌های سایه‌ای که برای دور زدن تحریم‌ها فعالیت دارند، وارد مرحله جدیدی شده است.
چرا چین در مرکز توجه این تحریم‌ها قرار دارد؟
یکی از نکات کلیدی این تحریم‌ها، نقش چین به عنوان خریدار اصلی نفت حکومت تهران است. بر اساس گزارش‌های متعدد، صادرات نفت ایران به چین یکی از مهم‌ترین منابع ارزی حکومت تهران است. در سال‌های اخیر، با کاهش خریداران رسمی به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، نفت ایران عمدتاً از طریق شرکت‌های واسطه، تغییر نام کشتی‌ها و جعل اسناد به بازارهای چین راه پیدا کرده است.
با تحریم شرکت‌هایی که این انتقالات را تسهیل می‌کنند، آمریکا به‌دنبال افزایش هزینه‌های این تجارت غیرقانونی است. این اقدام واشنگتن می‌تواند برای حکومت تهران پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای داشته باشد، زیرا در صورت سخت‌تر شدن فرآیند انتقال نفت، جریان درآمدی حکومت تهران مختل خواهد شد.
تحریم‌های جدید چه کسانی را هدف قرار داده است؟
تحریم‌های اعمال‌شده شامل شرکت‌های نفتی، افراد کلیدی و کشتی‌هایی است که نقش اساسی در صادرات نفت ایران به چین دارند. از جمله این موارد:
نفت‌کش آنتئا که با تغییر مداوم نام خود به «سیری» و سپس «نیو پرایم»، تلاش کرده بود تحریم‌ها را دور بزند.
آرش لاویان که در جعل اسناد حمل‌ونقل برای پنهان کردن هویت این نفت‌کش دست داشته است.
جمشید اسحاقی، مقام ارشد در ستاد کل نیروهای مسلح حکومت تهران که در هماهنگی با سپاه پاسداران، انتقال نفت به چین را مدیریت می‌کرد.
مجموعه شرکت‌های سپهر انرژی که مسئول فروش و انتقال نفت به خارج از ایران بودند.
شرکت‌ها و اتباع مستقر در چین، هنگ‌کنگ، هند، قزاقستان و جزایر سیشل که در این شبکه فعالیت داشتند.
چشم‌انداز آینده؛ آیا حکومت تهران می‌تواند راهی برای دور زدن تحریم‌ها بیابد؟
حکومت تهران در سال‌های گذشته نشان داده که برای دور زدن تحریم‌ها از روش‌های پیچیده‌ای استفاده می‌کند، از جمله انتقال کشتی‌به‌کشتی، تغییر اسناد مالکیت نفت‌کش‌ها و استفاده از شرکت‌های پوششی در مناطق آزاد تجاری. بااین‌حال، تحریم‌های هدفمند آمریکا علیه شبکه‌های لجستیکی و مالی این تجارت غیرقانونی، می‌تواند روند فروش نفت حکومت تهران را دشوارتر کند.
همچنین، این تحریم‌ها پیامی به شرکت‌های چینی و سایر خریداران بالقوه نفت ایران ارسال می‌کند که همکاری با حکومت تهران، ریسک‌های حقوقی و مالی جدی به همراه خواهد داشت. این امر می‌تواند تمایل شرکت‌های خارجی برای همکاری با حکومت تهران را کاهش دهد و در نتیجه فشار اقتصادی بیشتری بر این رژیم وارد کند.
تشدید فشارهای اقتصادی و افزایش چالش‌های حکومت تهران
تحریم‌های جدید آمریکا نه‌تنها نشان‌دهنده راهبرد مستمر واشنگتن برای فشار بر حکومت تهران است، بلکه می‌تواند چالش‌های مالی حکومت تهران را عمیق‌تر کند. با محدودتر شدن منابع ارزی، امکان تأمین مالی گروه‌های نیابتی و برنامه‌های تسلیحاتی حکومت تهران کاهش خواهد یافت، موضوعی که می‌تواند بر قدرت نفوذ منطقه‌ای این رژیم نیز تأثیر بگذارد.
در نهایت، اگرچه حکومت تهران تلاش خواهد کرد راه‌هایی برای دور زدن این تحریم‌ها پیدا کند، اما با گسترش نظارت‌های بین‌المللی و فشارهای فزاینده بر شرکت‌ها و نهادهای همکارش، مسیرهای مالی آن روزبه‌روز محدودتر خواهد شد.
