آب‌انبار قوام بوشهر، بنائی تاریخی با سنگ های رسوبی در منطقه الاحواز
در میان بناهای ارزشمند بوشهرمنطقه الاحواز، آب‌انبار قوام یکی از نتاهای ساحلی خلیج واقع در منطقه الاحواز است؛ محلی که البته آن را با عنوان رستوران سنتی قوام می‌شناسند. این آب‌انبار ۱۷۰ ساله مهمان سواحل بوشهر است.
آب انبار که در زمان‌های قدیم به آن برکه هم می‌گفتند، حوض یا استخر سرپوشیده‌ای است که برای ذخیره آب از آن استفاده می‌شد. آب انبارها چندین متر از سطح زمین فاصله داشتند و اکثر آن‌ها هم با بارش باران، پُر آب می‌شدند. البته جویبارهای فصلی هم یکی از منابع آبی بوده که آب انبارها را پُر می‌کرد.
آب انبارها بیشتر در مناطق کویری و گرم و خشک ساخته می‌شدند و یکی از مهم‌ترین منابع تامین آب اهالی بودند. آب انبارها در فصل‌های پُر باران مانند پاییز و زمستان از آب پُر شده و به‌عنوان ذخیره آب در بقیه فصل‌ها استفاده می‌شدند.
بخش زیادی از کشور ما جزو مناطق خشک و کم آب است، پس در زمان گذشته که هنوز لوله‌کشی آب انجام نشده بود، وجود این آب انبارها برای تامین آب ساکنان این مناطق ضروری بود. بعضی از رودخانه‌ها هم که فصلی هستند و نمی‌توان از آن‌ها به‌عنوان منبع تامین آب در فصل‌های گرم سال مثل بهار و تابستان استفاده کرد.
در شهرهای کویری، به‌جز آب انبار، رشته‌های قنات هم احداث می‌شدند تا آب شیرین مورد نیاز ساکنان این شهرها را تامین کنند. اما چالش اصلی اینجاست که اگر در بوشهر قنات بزنید به آب شور می‌رسید. آب شور هم که برای خوردن مناسب نیست پس چه بهتر که از آب انبار استفاده شود.
آب انبارها بیشتر در شهرهای کویری مثل یزد، لار، میناب، هرمزگان، کاشان و جنوب شیراز وجود دارند. هنوز هم چند تا از این آب انبارها در استان فارس استفاده می‌شوند. همه ما می‌دانیم که منشاء اصلی تشکیل تجمع‌های انسانی در یک منطقه، وجود آب است.
یکی از ویژگی‌های مهم آب انبارها، خنک نگه داشتن آب است، پس در فصل تابستان هم می‌توانید به آب خنک و گوارا دسترسی داشته باشید. ساخت آب انبار، عایق‌بندی و تصفیه آب با اصول علمی و مهندسی انجام می‌شود. مواد زائد ته‌نشین شده و از مقدار مشخصی نمک هم برای میکروب‌کشی استفاده می‌شود.
قدیمی‌ترین آب انبار در کنار محوطه چغازنبیل قرار دارد که به هزاره دوم قبل از میلاد و دوران شکوفایی تمدن ایلامی برمی‌گردد. یک آب انبار دیگر هم که در قرن ششم قبل از میلاد ساخته شده در قسطنطنیه قرار دارد و ۲ مخزن و ۱۰۰۱ ستون دارد که به آن آب انبار ۱۰۰۱ ستون می‌گویند. قدمی‌ترین آب انبار ایران در یکی از سه قلعه قرار گرفته که در قرن ۴ هجری ساخته شده است.
ساختمان آب انبار قوام در محوطه باری در بخش غربی شهر بوشهر و در کنار دریا قرار گرفته است. اسکلت اصلی و طاق این آب انبار از سنگ‌های رسوبی مقاوم ساخته شده و سه دهانه ستون‌بندی دارد که با چهارطاق پوشیده شده‌اند. بنای این آب انبار دو متر در خارج از زمین بوده و ۶۰.۲ متر در زیر زمین قرار دارد. داخل آب انبار قوام را با با ساروج بسیار مقاوم پوشانده‌اند تا در برابر آب مقاوم باشد.
آب انبار قوام یکی از جاهای دیدنی بوشهر است که معماری جالبی دارد. از بنای این آب انبار فقط بخش کوچکی از آن روی زمین قرار دارد که حدود ۲ متر است. اما بخش اصلی آب انبار قوام در زیر زمین قرار دارد که حدود ۶۰.۲ متر عمق دارد. در زمان‌های قدیم این آب انبار ۲۹ اتاق داشت که همه آن‌ها با آب باران پُر می‌شدند و حجم آب آنقدری بوده که برای ۶ ماهه اول سال آب آشامیدنی مورد نیاز بوشهری‌ها را تامین کند.
اسکلت اصلی و طاق آب انبار از سنگ‌های رسوبی ساخته شده و بخش درونی آن را با ساروج بسیار مقاوم ساخته‌اند تا از نشتی آب جلوگیری شود. دور تا دور آب انبار قوام پنجره‌هایی به ابعاد ۱۲۰ در ۹۰ سانتی‌متر قرار گرفته‌اند که از داخل با سنگ پوشیده شده‌اند.
بوشهر شهری گرم است، بنابراین بازدید از جاهای دیدنی بوشهر در فصل تابستان برای بعضی از گردشگران سخت خواهد بود. پیشنهاد می‌کنم برای بازدید از این آب انبار تاریخی، فصل پاییز یا زمستان را انتخاب کنید که هوای بوشهر مطبوع و خنک است.
این بنای تاریخی زیبا در شهر بوشهر و در خیابان ساحلی قرار گرفته است.
بهترین مسیر برای دیدن آب انبار قوام حرکت به سمت غرب بوشهر است. این آب انبار در خیابان ساحلی و در نزدیکی پارک پرندگان قرار گرفته است. اگر با ماشین خودتان می‌روید که می‌توانید از لوکیشن گوگل مپی که در بخش قبلی قرار دادم استفاده کنید. اگر می‌خواهید با تاکسی یا وسایل نقلیه عمومی بروید باید تاکسی‌های خیابان ساحلی بوشهر را سوار شوید.
