سازمان حقوق بشر ایران؛ ۱۳ مرداد ۱۴۰۰: مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران، روز پنجشنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ برگزار میشود. برخی کشورهای خارجی نمایندگانی به این مراسم فرستادهاند.
سازمان حقوق بشر ایران با یادآوری اینکه ابراهیم رئیسی متهم به جنایت علیه بشریت در سال ۱۳۶۷ و نقض فاحش حقوق بشر در سالهای بعد از آن است، وظیفه اخلاقی سیاستمداران جامعه جهانی را در مورد لزوم واکنش جدی به جنایت علیه بشریت و حفظ فاصله با افراد متهم به این جنایات، یادآوری میکند.
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، در این باره گفت: «حضور در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی نوعی مشروعیتبخشی به زمامداری فردی محسوب میشود که متهم به جنایت علیه بشریت است. همزمان با تحلیف رئیسی، محاکمه یکی از زیردستان او در سوئد به اتهام مشارکت در قتلعام زندانیان سیاسی در حال برگزاری است. از سیاستمداران میخواهیم که به جای شرکت در مراسم تحلیف یک متهم به جنایت، خواستار محاکمه او در دادگاههای بینالمللی شوند.»
ابراهیم رئیسی که بهزودی کار خود را تحت عنوان رئیس دولت در جمهوری اسلامی ایران آغاز خواهد کرد، در سالهای گذشته سمتهایی چون رئیس قوه قضائیه (از ۱۶ تیر ۱۳۹۷ تا ۱۰ تیر ۱۴۰۰)، دادستان کل کشور (۱ شهریور ۱۳۹۳ تا ۱۵ فروردین ۱۳۹۵)، معاون اول قوه قضائیه (۶ مرداد ۱۳۸۳ تا ۱ شهریور ۱۳۹۳) و دادستان تهران در دهههای ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ بود.
او در تابستان ۱۳۶۷ عضو کمیته چهار نفرهای بود که به «کمیته مرگ» موسوم شد. این کمیته بر اساس یک حکم و فتوای روحالله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی، فرمان اعدام چند هزار زندانی سیاسی را صادر کرد. اعضای کمیته مرگ مصاحبه کوتاهی را با زندانیان سیاسی انجام میدادند و بر اساس پرسشهای مبهم در مورد عقاید متهمان، درباره جان آنها تصمیم میگرفتند. بسیاری از این متهمان به زندان محکوم شده بودند و برخی از آنها در آستانه آزادی قرار داشتند.
بر اساس منابع مختلف، بین پنج تا سی هزار زندانی با فرمان کمیتههای مرگ در سراسر ایران اعدام شدند. ابراهیم رئیسی در آن سال، عضو کمیته مرگ در زندانهای اطراف تهران بود که بیشترین زندانیان سیاسی را در خود جای داده بودند.
بسیاری از حقوقدانان بینالمللی و سازمانهای برجسته مدافع حقوق بشر، اعدامهای دستهجمعی در تابستان سال ۶۷ را جنایت علیه بشریت دانستهاند.
نقش برجسته ابراهیم رئیسی در نقض حقوق بشر به این اعدامها محدود نمیشود. او که در زمان اعتراضهای پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ معاون اول قوه قضائیه بود، نقش چشمگیری در سرکوب، شکنجه و صدور احکام طولانی حبس برای فعالان سیاسی و مدنی ایفا کرد. رئیسی علنا از محاکمه و اعدام آرش رحمانیپور و محمدرضا علیزمانی به اتهام شرکت در تظاهرات دفاع کرد. این در حالی بود که این دو زندانی چندین ماه قبل از اعتراضات آن سال بازداشت شده بودند. با پافشاری او، آرش و محمدرضا در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۸۸ بیگناه به دار آویخته شدند.
در دوران ریاست او بر قوه قضائیه، اعدامهای سیاسی به طرز مشهودی افزایش یافتند. دستکم دو نفر، مصطفی صالحی و نوید افکاری، در پی اعتراضات سراسری دستگیر و با اتهامات ساختگی قتل اعدام شدند. روحالله زم، روزنامهنگار، به دلیل نشر اخبار و تحلیلهای مخالف جمهوری اسلامی ربوده و اعدام شد. هدایت عبداللهپور، زندانی سیاسی کرد، تیرباران شد؛ روشی که از دهه ۶۰ به ندرت مورد استفاده قرار میگرفت. علاوه بر این، برای اولین بار در حداقل دو دهه گذشته، یک نفر به جرم تکرار در مصرف مشروب الکلی در دوران ریاست او بر قوه قضاییه، اعدام شد.
سازمان حقوق بشر ایران با اشاره به سوابق ابراهیم رئیسی در مورد نقض فاحش حقوق بشر و اتهام جدی جنایت علیه بشریت در مورد او، از شخصیتهای بینالمللی میخواهد تا در صورت دعوت، از شرکت در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی صرفنظر کنند و اگر به این دعوت پاسخ مثبت دادهاند، نظر خود را تغییر دهند.