«به جرأت میگویم که یکی از پربارترین سفرها بود و بسیار بیشتر از آنچه انتظار داشتیم، حاصل شد» این جمله جواد اوجی، وزیر نفت ایران پس از بازگشت از سفر مسکو است. وزیر نفت ایران همچنین از امضای چند سند مهم با روسها در حوزه توسعه میدانهای نفت و گاز، پتروپالایشگاه و انتقال فناوری خبر داد و گفت: «مردم ایران آثار توافقهای نفتی با روسیه در حوزه انرژی را بهزودی خواهند دید». اما این توافقها چه هستند؟ اوجی توضیح بیشتری نداد.
نظر به گفته وزیر نفت کشورایران مبنی بر «امضای چند سند مهم» به جستجوی اخبار مربوط به آن در رسانههای روس رفتیم.
سند «مهم» در بخش نفت و گاز ایران ان هم با روسیه قاعدتا باید ارزش میلیارد دلاری داشته باشد و این چیزی نیست که رسانههای ایران طرف توافق و نیز رسانههای مهم نفتی، یا عمومیتر مثل رویترز یا بلومبرگ از آن به راحتی بگذرند. بهویژه در شرایط فعلی تحریم و نیز نامشخص بودن سرانجام برجام.
در جستجوی اولیه به زبان انگلیسی هیچ خبری در این مورد نیست. تنها بخش انگلیسی رسانههای محافظهکار فارسی نظیر تسنیم و مهر عینا جملات اوجی را ترجمه و نقل کردهاند. باقی همه خبری کلی از دیدار اوجی با وزیر نفت روسیه و نیز الکساندر نواک و «تاکید» بر همکاریهای بیشتر در حوزه انرژی است.
اما با جستجو در خود وبسایت خبرگزاری رسمی «تاس» روسیه به دو مطلب کوتاه در این زمینه برمیخورید.
اولی در کمال تعجب ترجمه حرفهای اوجی است. خبرگزاری «تاس» روز ۲۰ ژانویه این خبر را منتشر کرده است و با نقلقول از وزیر نفت ایران در ادامه میافزاید «او از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرد»! یعنی خبرگزاری «تاس» روسیه خبر امضای توافق کشورش با ایران را از وزیر نفت ایران نقل کرده و از جزئیات آن نیز خبر ندارد.
در ادامه این خبر کوتاه جملهای از «الکساندر نواک» نقل شده است که مربوط به روز دیدار دو طرف است که مطابق آن نواک میگوید «هماکنون» طرحهای بزرگی در بخش انرژی و اقتصاد وجود دارد (یا در حال اجرا است) و هیچ حرفی از هیچ توافق یا امضای سند در کار نیست.
دیگر نقل قولی که وجود دارد از وزیر نفت روسیه است که میگوید نقشه راه ملاقاتهای آینده دو دولت آماده شد.
تنها منبع رسمی دیگر خبرگزاری دولتی چین است که به «امضای» قراردادهای مهم اشاره کرده اما این خبرگزاری نیز از ایرنا نقلقول آورده. با کلیترین کلمات هم که در خبرگزاریهای معتبر جستجو کنید هیچ اثری از امضای «اسناد مهم» نفتی میان ایران و روسیه در کار نیست. مثلا با جستجوی «ایران و روسیه» هیچ نتیجه مرتبطی از صفحه اصلی رویترز نمیگیرید.
رویترز عموما امضای اسنادی به مراتب کم اهمیتتر از نظر اقتصادی و سیاسی را منتشر میکند، چه رسد به امضای سندی میان روسیه و ایران که قاعدتا چون مهم است باید ارزشی با مقیاس میلیارد دلار داشته باشد.
این که مقامات روسیه چرا باید امضای «اسناد مهم» را از ملت خود و جهان پنهان کنند مشخص نیست. دو حدس دیگر که باقی میماند این است که یا سندی در کار نیست یا مهم نیست.
وزارت نفت میتواند با رونمایی از این اسناد به این سوءتفاهمها پایان دهد و نیز شفافیت امور دولت را بیش از پیش به مردم ثابت کند. دستاوردهای بسیار فراتر از انتظار وزیر نفت با شریک قدرتمندی چون روسیه قطعا مردم ایران را خوشحال خواهد کرد.