کاروانسرای افضل شوشتر ثبت جهانی شد

در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث‌جهانی یونسکو که در ریاض عربستان در حال برگزاری است، پرونده «کاروانسراهای جغرافیای ایران» تأیید شد و به ثبت رسید که در میان آن‌ها نام کاروانسرا افضل شوشتر در اهواز نیز به چشم می‌خورد.

این اثر تاریخی در شوشتر، خیابان طالقانی، کوچه سنگ‌فرش واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۹۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.

این بنا توسط خاندان افضل در کنار محله قدیمی دُلدُل ساخته شده‌است. خاندان افضل که از خانواده‌های معروف و قدیمی شوشتر هستند اغلب به شغل تجارت مشغول بوده‌اند.

پیش از ثبت کاروانسرای افضل، محوطه باستانی شوش تیر ماه ۹۴ به ثبت جهانی رسید.

پرونده میراث فرهنگی شوش شامل کاخ شائور، آپادانا، دروازه شرقی، هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش و مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپه‌های آکروپول و قلعه فرانسوی‌ها است.

باستان‌شناسان فرانسوی که در دوره قاجار نخستین کاوش‌ها را در این منطقه انجام دادند، بر اساس برآوردهای اولیه ۴۰۰ هکتار از این محوطه‌ را به عنوان عرصه باستانی شوش تعیین کردند اما در بررسی‌ باستانشناسی که از سوی کارشناسان میراث فرهنگی انجام شد، محوطه باستانی شوش به اضافه حریم آن تا ۸۰۰ هکتار افزایش یافت.

زیگورات چغازنبیل نیز نخستین اثر باستانی ثبت جهانی شده است که در فاصله ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش و ۲۰ کیلومتری هفت تپه در شمال خوزستان واقع است.

این بنای خشتی و آجری در پنج طبقه احداث شده که اکنون تنها سه طبقه از آن باقی مانده است.

زیگورات چغازنبیل بخش به جا مانده از شهر دوراونتاش است. این سازه در سال ۱۹۷۹ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. پرستشگاه چغازنبیل توسط ‘اونتاش گال’ پادشاه بزرگ عیلام و برای ستایش ‘این شوشیناک’ نگهبان شهر شوش بنا شده است.

سازه‌های آبی شوشتر نیز در دوران ساسانیان، برای بهره‌گیری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شد.

در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی برای استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. سازه‌های آبی شوشتر در تیر ۱۳۸۸ به عنوان دهمین اثر ایران در کمیته میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) به ثبت جهانی رسید.