مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبهای با کریستین امانپور گفت که نظارت بر فعالیت هستهای جمهوری اسلامی ایران «تضعیف شده است».
در این مصاحبه که در جریان نشست آبوهوایی گلاسگو انجام شد و بخشی از آن روز پنجشنبه، در فیسبوک این خبرنگار منتشر شده است، گروسی اظهار داشته که نظارت بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران برای آژانس دشوار شده است: «ما دسترسی به سایتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران را لازم داریم.»
او افزود که جمهوری اسلامی ایران و طرفهای مقابل در مذاکرات برجام هر یک انتظارهای متفاوتی دارند اما آژانس به جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که اگر میخواهد این سازمان بینالمللی تایید کند که از برنامههای اعلام شده خود منحرف نشده، باید اجازه دسترسی به سایتهای خود را صادر کند؛ اما این اجازه فعلا داده نشده است.
رافایل گروسی در پاسخ به پرسش کریستین امانپور درباره فاصله جمهوری اسلامی ایران تا تهیه مقدار کافی مواد شکافتپذیر برای ساخت سلاح هستهای و محدودیتهایی که قبلا در برجام برای آین مسئله در نظر گرفته شده بود، گفت: «این محدودیتها مدتها است که از سوی جمهوری اسلامی ایران نقض شدهاند… که در واقع اقدام تلافیجویانه جمهوری اسلامی ایران در قبال خروج ایالات متحده از برجام بود.»
مدیرکل آژانس افزود: «نکته مثبت این است که ایران گفته است حاضر است به برجام بازگردد.»
او همچنین گفت که اگر آژانس نتواند بر سایتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران نظارت کند، قدرتهای طرف مذاکره ایران نمیتوانند به گفتوگو با جمهوری اسلامی ایران ادامه دهند، «چون نمیدانند که شرایط واقعی چگونه است».
گروسی روز چهارشنبه، تلاشهای نهاد تحت نظارت خود برای بازرسی از برنامههای هستهای جمهوری اسلامی ایران را با «پرواز میان ابرهای متراکم» مقایسه کرده و هشدار داده بود: «این وضعیت نمیتواند بیش از این ادامه پیدا کند».
آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدتها است که بر تاسیسات هستهای ایران نظارت کامل ندارد و از بهمن ۱۳۹۹ نتوانسته است به دوربینهای ناظر بر فعالیتهای غنیسازی یا مهروموم الکترونیک این تاسیسات دسترسی داشته باشد. بازرسیهای فیزیکی از تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی ایران نیز با دردسرهای زیادی همراه بوده و این در حالی است که تهران با شتاب به فعالیتهای غنیسازی خود، بسیار فراتر از سقف مجاز در برجام، ادامه میدهد. این روند نگرانی غرب از افزایش احتمال دستیابی جمهوری اسلامی ایران به دانش و تجهیزات موردنیاز برای تولید سلاح هستهای را سبب شده است.
روز چهارشنبه، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و دفتر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کردند که دو طرف برای ازسرگیری این مذاکرات از روز ۲۹ نوامبر (۸ آذر) در وین به توافق رسیدهاند.
این مذاکرات در حالی پس از یک وقفه چند ماهه آغاز خواهد شد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مسئول نظارت بر اجرای برجام، پیشتر، از محدودیتهای بازرسی از تاسیسات هستهای در جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرده بود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران، روز پنجشنبه گفت: ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنیشده ایران به ۲۵ کیلوگرم رسیده است.