ورشکستگی انرژی و تلاطم ارزی؛ آیا دومینوی اعتراضات در راه است؟
نرخ دلار آمریکا در بازار ایران به رکورد بیسابقه ۷۷ هزار و ۱۵۰ تومان رسید، در حالی که کشور با موجی از تعطیلیهای گسترده، قطع مکرر برق، و ناترازیهای اقتصادی روبهرو است.
وبسایت بنبست، که نرخ ارز و طلا را گزارش میکند، اعلام کرد که قیمت دلار در ساعات اخیر بین ۷۷ هزار تا ۷۷ هزار و ۱۵۰ تومان در نوسان بوده است. این افزایش شدید، واکنشهای گستردهای در میان کاربران شبکههای اجتماعی و چهرههای عمومی به همراه داشته است.
کاربران فضای مجازی با انتقاد از مدیریت اقتصادی دولت، شرایط کنونی را بهعنوان نشانهای از «تعطیلی کامل کشور» توصیف کردند. علی کریمی، فوتبالیست پیشین، این افزایش نرخ را نتیجه سیاستهای ناکارآمد دولت چهاردهم دانست و با اشاره به پیشینه ناصر همتی، وزیر اقتصاد، گفت: «پخمهسالاری در رژیم آخوندی موج میزند.»
سیامک قاسمی، اقتصاددان، با اشاره به تعطیلی بانکها و مشکلات کارفرمایان در پرداخت حق بیمه کارکنان، تأکید کرد که بحران اقتصادی کشور عمیقتر از آن است که صرفاً به مسائل ارزی محدود شود.
قطع مکرر برق و تعطیلی گسترده
افزایش قطعی برق خارج از نوبت و تعطیلی روزنامهها و مدارس، بخشی دیگر از بحرانهای فعلی را تشکیل میدهند. نیما افشار نادری، روزنامهنگار، به طنز نوشت: «اداره برق منطقه به پویش دو ساعت زودتر پیوسته و الآن برق رفت!»
همچنین، تعطیلی ناگهانی روزنامه «ایران» باعث شد حتی چهرههای نزدیک به دولت نیز به مدیریت رسانهای دولت انتقاد کنند.
دلایل بحران ارزی و اقتصادی
تحلیلگران، از جمله فریبرز کرمی زند، تأکید میکنند که افزایش نرخ ارز و وخامت اوضاع اقتصادی، نتیجه شکست سیاستهای منطقهای حکومت تهران در خاورمیانه است. از دست دادن نفوذ بر گروههای نیابتی مانند حماس و حزبالله و کاهش حمایت سوریه، باعث فشار بیشتر بر اقتصاد ایران شده است.
بهزاد احمدینیا، روزنامهنگار حوزه انرژی، وضعیت کنونی جغرافیای ایران را از «بحران انرژی» عبور کرده و به «ورشکستگی انرژی» توصیف کرد.
کرمی زند هشدار داد که در شرایط «شکننده» فعلی، دومینوی اعتصابات سراسری و تجمعات اعتراضی میتواند بهسرعت شکل بگیرد. این در حالی است که شهروندان نیز با مشکلات شدید معیشتی و بیثباتی اقتصادی دستوپنجه نرم میکنند.
افزایش نرخ دلار به ۷۷ هزار تومان، تعطیلی گسترده و بحرانهای اقتصادی و انرژی، بازتابی از مدیریت ناکارآمد حکومت تهران و فشارهای داخلی و خارجی است که میتواند به اعتصابات و اعتراضات گستردهتری منجر شود.